Εκείνο που έχουν κοινό η ποίηση και η ουτοπική εξέγερση είναι η ριζοσπαστική επικαιρότητα, η άρνηση των σκοπιμοτήτων, είναι η πραγμάτωση της επιθυμίας που δεν εξορκίζεται πλέον με την παραπομπή της σε μία μελλοντική απελευθέρωση, αλλά απαιτείται εδώ και τώρα, αυτοστιγμεί, ακόμα και μέσα στην ενόρμηση θανάτου της, μέσα σε μία ριζοσπαστική λογιστική ζωής και θανάτου. Αυτή είναι η απόλαυση, αυτή είναι η πραγματική επανάσταση, που δεν έχει τίποτε να κάνει με τις πολιτικές συναλλαγματικές της μαρξιστικής επανάστασης.
Αντίθετα με την μαρξιστική ανάλυση που θέτει τον άνθρωπο ως αποστερημένο, ως αλλοτριωμένο, και τον παραπέμπει μετά σε έναν συνολικό άνθρωπο, σε έναν συνολικό Άλλον, ο οποίος είναι ο μελλοντικός Λόγος του (ουτοπικός, εδώ με την κακή έννοια του όρου) και τάσσει τον άνθρωπο σε ένα πρόταγμα ολοκλήρωσης, η ουτοπία δεν γνωρίζει καν από την πλευρά της την έννοια της αλλοτρίωσης, αλλ’ αντιθέτως θεωρεί ότι κάθε άνθρωπος, κάθε κοινωνία είναι κιόλας ολάκερη εδώ, σε κάθε κοινωνική στιγμή, μέσα στην συμβολική της επιτακτικότητα. Ο μαρξισμός αναλύει ακόμα και την εξέγερση ή την κίνηση της κοινωνίας, μόνο πίσω από τις γραμμές της δικής του επανάστασης, σαν μία πραγματικότητα στον δρόμο της ωρίμανσης. Ένα ρατσισμός της τελειότητας, του τελειωτικού σταδίου του λόγου, που ξαποστέλνει ο,τιδήποτε άλλο στο κενό των ξεπερασμένων πραγμάτων…
…Τι παράλογο να ισχυρίζεται κανείς πως οι άνθρωποι είναι «άλλοι» και να προσπαθεί να τους πείσει πως ο πιο διακαής τους πόθος είναι να ξαναγίνουν «ο εαυτός τους»! Κάθε άνθρωπος είναι εδώ και ακέραιος στην κάθε στιγμή. Ο Κουρντρόϋ, οι Λουδίτες, ο Ρεμπώ, οι Κομμουνάροι, ο κόσμος των άγριων απεργιών, εκείνος του Μάη του ’68: δεν είναι η επανάσταση που μιλάει πίσω απ’ αυτούς, αυτοί οι ίδιοι είναι η επανάσταση. Δεν πρόκειται για μεταφορικές έννοιες, η φωνή τους είναι συμβολική και δεν αποβλέπει σε καμμία ουσία υπό μεταφορά. Αποτελούν μία φωνή πριν την Ιστορία, πριν την Πολιτική, πριν την Αλήθεια, μία φωνή πριν τον διαχωρισμό και την μέλλουσα ολότητα, η μοναδική φωνή που, μιλώντας για τον κόσμο ως μη διαχωρισμένο, τον επαναστατικοποιεί αληθινά.
Δεν υπάρχει εφικτό ή ανέφικτο. Η ουτοπία είναι εδώ, μέσα σε όλη την ενέργεια που ορθώνεται ενάντια στην πολιτική οικονομία. Αυτή όμως η ουτοπική βία δεν συσσωρεύεται, αλλά χάνεται. Δεν επιθυμεί άλλωστε να συσσωρευθεί όπως η οικονομική αξία, μήπως και καταργήσει τον θάνατο. Ούτε θέλει ποτέ την εξουσία. Ο εγκλεισμός εκείνων που υφίστανται την εκμετάλλευση μέσα στην μοναδική ιστορική δυνατότητα να πάρουν την εξουσία, αποδείχθηκε η χειρότερη έως σήμερα εκτροπή της επανάστασης. Βλέπουμε εδώ το πόσο βαθιά έχουν τα αξιώματα της πολιτικής οικονομίας υπονομεύσει, το πόσο έχουν περιχαρακώσει και εκτρέψει την επαναστατική προοπτική. Αντίθετα, η ουτοπία θέλει μία φωνή ενάντια στην εξουσία και ενάντια στην αρχή της πραγματικότητας, η οποία δεν είναι παρά απλώς το φάντασμα του συστήματος και της απεριόριστης αναπαραγωγής του. Δεν θέλει παρά μία φωνή, για να χαθεί μέσα της.
Αντίθετα με την μαρξιστική ανάλυση που θέτει τον άνθρωπο ως αποστερημένο, ως αλλοτριωμένο, και τον παραπέμπει μετά σε έναν συνολικό άνθρωπο, σε έναν συνολικό Άλλον, ο οποίος είναι ο μελλοντικός Λόγος του (ουτοπικός, εδώ με την κακή έννοια του όρου) και τάσσει τον άνθρωπο σε ένα πρόταγμα ολοκλήρωσης, η ουτοπία δεν γνωρίζει καν από την πλευρά της την έννοια της αλλοτρίωσης, αλλ’ αντιθέτως θεωρεί ότι κάθε άνθρωπος, κάθε κοινωνία είναι κιόλας ολάκερη εδώ, σε κάθε κοινωνική στιγμή, μέσα στην συμβολική της επιτακτικότητα. Ο μαρξισμός αναλύει ακόμα και την εξέγερση ή την κίνηση της κοινωνίας, μόνο πίσω από τις γραμμές της δικής του επανάστασης, σαν μία πραγματικότητα στον δρόμο της ωρίμανσης. Ένα ρατσισμός της τελειότητας, του τελειωτικού σταδίου του λόγου, που ξαποστέλνει ο,τιδήποτε άλλο στο κενό των ξεπερασμένων πραγμάτων…
…Τι παράλογο να ισχυρίζεται κανείς πως οι άνθρωποι είναι «άλλοι» και να προσπαθεί να τους πείσει πως ο πιο διακαής τους πόθος είναι να ξαναγίνουν «ο εαυτός τους»! Κάθε άνθρωπος είναι εδώ και ακέραιος στην κάθε στιγμή. Ο Κουρντρόϋ, οι Λουδίτες, ο Ρεμπώ, οι Κομμουνάροι, ο κόσμος των άγριων απεργιών, εκείνος του Μάη του ’68: δεν είναι η επανάσταση που μιλάει πίσω απ’ αυτούς, αυτοί οι ίδιοι είναι η επανάσταση. Δεν πρόκειται για μεταφορικές έννοιες, η φωνή τους είναι συμβολική και δεν αποβλέπει σε καμμία ουσία υπό μεταφορά. Αποτελούν μία φωνή πριν την Ιστορία, πριν την Πολιτική, πριν την Αλήθεια, μία φωνή πριν τον διαχωρισμό και την μέλλουσα ολότητα, η μοναδική φωνή που, μιλώντας για τον κόσμο ως μη διαχωρισμένο, τον επαναστατικοποιεί αληθινά.
Δεν υπάρχει εφικτό ή ανέφικτο. Η ουτοπία είναι εδώ, μέσα σε όλη την ενέργεια που ορθώνεται ενάντια στην πολιτική οικονομία. Αυτή όμως η ουτοπική βία δεν συσσωρεύεται, αλλά χάνεται. Δεν επιθυμεί άλλωστε να συσσωρευθεί όπως η οικονομική αξία, μήπως και καταργήσει τον θάνατο. Ούτε θέλει ποτέ την εξουσία. Ο εγκλεισμός εκείνων που υφίστανται την εκμετάλλευση μέσα στην μοναδική ιστορική δυνατότητα να πάρουν την εξουσία, αποδείχθηκε η χειρότερη έως σήμερα εκτροπή της επανάστασης. Βλέπουμε εδώ το πόσο βαθιά έχουν τα αξιώματα της πολιτικής οικονομίας υπονομεύσει, το πόσο έχουν περιχαρακώσει και εκτρέψει την επαναστατική προοπτική. Αντίθετα, η ουτοπία θέλει μία φωνή ενάντια στην εξουσία και ενάντια στην αρχή της πραγματικότητας, η οποία δεν είναι παρά απλώς το φάντασμα του συστήματος και της απεριόριστης αναπαραγωγής του. Δεν θέλει παρά μία φωνή, για να χαθεί μέσα της.
Πηγή: Jean Baudrillard, «Le miroir de la production», Paris, 1973
1 σχόλιο:
Η ουτοπια δεν θα παψει ποτε να τροφοδοτει τις ψυχες των αδικημενων, των κατατρεγμενων αλλα και των ρομαντικων ανθρωπιστων με ιδανικα και οραματα.Θα ναι αυτη που θα τροφοδοτει τις ελπιδες και τα ονειρα για ενα καλυτερο κοσμο.Και θα ναι η ποιηση που θα ριχνει το οξυγονο που χρειαζεται ωστε η φωτια της να δυναμωνει καθε φορα ολο και πιο πολυ.
Δημοσίευση σχολίου