Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2008

ΠΕΡΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΒΑΘΟΥΣ

Ο Arne Naess γεννήθηκε στο Όσλο της Νορβηγίας το 1912. Μετά από μια παιδική ηλικία στη σκιά των δεινών του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, σπούδασε ψυχανάλυση στη Βιέννη του Φρόυντ, έζησε την εποχή της παγίωσης των ιδεολογιών στα μέσα του αιώνα και τις πιο πρόσφατες δεκαετίες με την εμφάνιση της οικολογίας και ως πολιτικής δύναμης. Αλπινιστής υψηλών ορέων, ήταν ο αρχηγός της πρώτης νορβηγικής ορειβατικής αποστολής στα Ιμαλάϊα το 1950. Η γεμάτη και έντονη ζωή του, μέσα στις δυνάμεις και τις οδύνες της φύσης, πάντα χαρακτηρίζονταν από τον πόθο για καθαρή σκέψη, με φόντο τα καυτά διλήμματα της εποχής. Παρότι για τα γραπτά του έργα βραβεύτηκε πολλές φορές, άργησε να γίνει γνωστός έξω από την Ευρώπη. Το έργο του καλύπτει ευρεία θεματική στο φιλοσοφικό και το κοινωνικό πεδίο, όπως φιλοσοφία της επιστήμης, εμπειρική σημαντική, σκεπτικισμός, μελέτες για τον Γκάντι και τον Σπινόζα, ειρήνη, δημοκρατία, περιβαλλοντική φιλοσοφία.

Για τον Νaess η ζωή είναι κάτι που ο καθένας οφείλει να βιώνει στο έπακρο. Ζει σήμερα με τη σύντροφό του σε μια μακρινή καλύβα, πέρα από την όγδοη δεκαετία της ζωής του, πάνω από τα δασοόρια, στον αλπικό “ανόργανο” κόσμο, στην πλαγιά ενός βουνού της κεντρικής Νορβηγίας. Και, όπως ο Thoreau, το παράδειγμα που έδωσε με την ίδια του τη ζωή είναι τόσο διδακτικό, όσο και τα γραπτά του.

Οι ρίζες

Όταν ο Naess εισήγαγε τον όρο "βαθιά οικολογία" (deep ecology) στην οικολογική βιβλιογραφία, ο περιβαλλοντισμός είχε κάνει την εμφάνισή του σε αγροτικές περιοχές μετά την έκδοση της "Σιωπηρής Άνοιξης" της Κάρσον. Μετά την πρώτη αρθρογραφία, ο Naess παρουσίασε μια εισήγηση στο Βουκουρέστι το 1972, σε συνέδριο για το μέλλον του τρίτου κόσμου, όπου έκανε μια αναδρομή στο οικολογικό κίνημα αλλά με μια νέα ηθική, ένα ενδιαφέρον για τη φύση και την αξία όλων των πλασμάτων. Ως ορειβάτης που ανέβηκε στα μεγαλύτερα βουνά του κόσμου και με τις πιο ακραίες συνθήκες, είχε ήδη επιδοθεί σε έναν πολιτικό και κοινωνικό ακτιβισμό και σε πολλούς πολιτισμούς. Διέκρινε δυο μορφές περιβαλλοντισμού, το "βαθύ οικολογικό κίνημα" και το "ρηχό οικολογικό κίνημα". Η έννοια του βάθους απηχούσε το επίπεδο των ερωτημάτων αναφορικά με τις αξίες. Τη ρηχή προσέγγιση την ερμήνευσε ως κάτι που προχωρά μόνο μέχρι τις επιφανειακές αλλαγές, μέσα από τεχνολογικές καινοτομίες (ανακύκλωση, βελτίωση οχημάτων, εισαγόμενη οργανική μονοκαλλιέργεια κλπ.) για τον εξευγενισμό των καταναλωτικών προτύπων και δομών μακριά από τις κοινωνικές και πολιτικές αιτίες της οικολογικής κρίσης. Η βαθιά προσέγγιση από την άλλη θα απαιτούσε αναθεώρηση και επανασχεδιασμό των δομημένων συστημάτων, με βάση αξίες και μεθόδους που διατηρούν την υλική (οικολογική) και άυλη (πολιτισμική) ποικιλότητα των φυσικών συστημάτων.

Στη διάκριση αυτή εμμέσως πλην σαφώς υποκρύπτονταν μια βασική ιδέα: η αναγνώριση της αξίας κάθε μορφής ζωής και, στη συνέχεια, η αναγκαιότητα της εφαρμογής αυτής της αρχής στη διαμόρφωση των επιλογών. Αυτός που στοχεύει σε μια κοινωνική αλλαγή έπειτα από αυτή την αναγνώριση έχει ως κίνητρο μια διττή αγάπη τόσο για τη φύση όσο και για τον άνθρωπο ως μέρος της. Αναγνωρίζει ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε τη μαζική παραγωγή όπως την ξέρουμε. Χωρίς ριζικές αλλαγές σε αξίες και πρακτικές, η ποικιλότητα και ο πλούτος του κόσμου θα συνεχίσει να καταστρέφεται και η ικανότητά του να συντηρεί κοινωνίες και πολιτισμούς θα λιγοστεύει.

Το 1972 ελάχιστοι αντιλήφθηκαν ότι ο Naess, πέρα από την προσωπική του φιλοσοφία, έθετε τις βάσεις ενός κινήματος. Ο Naess έθεσε κάποτε "μια ομάδα οκτώ αρχών μιας βαθιάς οικολογίας ως μέρος του γενικότερου οικολογικού κινήματος". Σε αυτές δεν υπήρχε διάκριση για θρησκεία ή φιλοσοφικό υπόβαθρο ή πολιτική ή άλλη ιδεολογία. Η κεντρική ιδέα που συνδέει όσους τις αποδέχονται είναι ένα μακροπρόθεσμο όραμα του τι πρέπει να γίνει, ώστε να προστατευτεί ο πλούτος των συστημάτων της Γαίας και οι οικοκεντρικές αξίες. Υπάρχει η βασική δέσμευση του σεβασμού των αξιών του πλούτου και της ποικιλότητας. Η βιομηχανική παραγωγή τίθεται υπό κριτική, αφού τα αναπτυξιακά μοντέλα καταναλώνουν τους φυσικούς πόρους που θυσιάζονται για την ικανοποίηση της παραγωγής και της κατανάλωσης. Η εμβάθυνση των οκτώ αρχών επανακάμπτει στις “οικοσοφίες” (ecosophy) των αυτόχθονων πληθυσμών, για να πάρουμε από αυτούς αξίες και πρακτικές.

Οι αρχές

α) Η ευημερία της ανθρώπινης και κάθε μορφής μη-ανθρώπινης ζωής στη Γαία έχει αξία από μόνη της (συνώνυμα: εγγενής αξία, ενυπάρχουσα αξία, έμφυτη αξία, αυταξία). Οι αξίες αυτές είναι ανεξάρτητες από την ωφελιμότητα του μη-ανθρώπινου κόσμου για τους ανθρώπινους σκοπούς.

β) Ο πλούτος και η ποικιλία των μορφών ζωής συνεισφέρουν στην υλοποίηση αυτών των αξιών και αποτελούν επίσης αυταξίες.

γ) Οι άνθρωποι δεν έχουν δικαίωμα να προσβάλλουν αυτόν τον πλούτο και την ποικιλότητα, πέρα από την ικανοποίηση των ζωτικών αναγκών.

δ) Η τρέχουσα παρέμβαση του ανθρώπου στον μη-ανθρώπινο κόσμο είναι υπερβολική και η κατάσταση χειροτερεύει γρήγορα.

ε) Η ευημερία της ανθρώπινης ζωής και των ανθρώπινων πολιτισμών είναι συμβατή με μια σημαντική μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού. Η ευημερία της μη-ανθρώπινης ζωής απαιτεί επίσης αυτή τη μείωση.

στ) Οι τακτικές μας πρέπει να αλλάξουν. Οι αλλαγές επηρεάζουν βασικές οικονομικές και τεχνολογικές δομές. Η επακόλουθη μορφή των πραγμάτων θα είναι ριζικά διαφορετική.

ζ) Η ιδεολογική αλλαγή είναι κυρίως η εκτίμηση της ποιότητας της ζωής (που ενυπάρχει στην αναγνώριση της εγγενούς αξίας), παρά η προσκόλληση σε ένα ολοένα και υψηλότερο βιοτικό επίπεδο. Θα υπάρξει μια βαθιά συνειδητοποίηση της διαφοράς ανάμεσα στο μεγάλο και το σημαντικό.

η) Όσοι προσυπογράφουν τα παραπάνω σημεία έχουν την υποχρέωση άμεσα και έμμεσα να συμμετέχουν στην προσπάθεια για την υλοποίηση των αναγκαίων αλλαγών.

Θέσεις, αντιθέσεις, διαθέσεις

Ο Naess συγκαταλέγεται στους σημαντικούς φιλοσόφους του 20ου αιώνα. Ειδικά στον “οικοφιλοσοφικό” τομέα η διεισδυτική και οξυδερκής σκέψη του έχει χαρακτηρίσει το παγκόσμιο οικολογικό κίνημα και έχει επηρεάσει βαθύτατα την παγκόσμια διανόηση, παρότι μια τέτοια σκέψη δεν έγινε ευρέως γνωστή κάτω από την ασφυκτική πίεση των επικρατούντων προτύπων. Τα γραπτά του συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα έργα στην οικολογική και κοινωνική ηθική. Αναρίθμητοι συγγραφείς, διανοούμενοι, φιλόσοφοι, ακτιβιστές επηρεάστηκαν από τις ιδέες του. Η επίσημη εκπαίδευση συστηματικά αγνόησε μια τέτοια σκέψη, αλλά έχει αναγνωριστεί από πολλούς, πέρα από εθνικές, θρησκευτικές, ιδεολογικές διαφορές. Και όπως συμβαίνει με κάθε γόνιμη σκέψη, αφήνει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις.

Ο Naess έκανε λόγο για το πέρασμα από τον ανθρωποκεντρισμό στον οικοκεντρισμό και για την ανάγκη για την αυτοπραγμάτωση, δηλ την αποταύτιση από το εγώ και το στενό περιβάλλον μας και την ταύτιση με την οικόσφαιρα. Οι οικοφεμινιστές αντέτειναν ότι το πρόβλημα δεν είναι ο ανθρωποκεντρισμός αλλά ο ανδροκεντρισμός, αφού τα 10000 χρόνια της πατριαρχίας ευθύνονται για την καταστροφή της βιόσφαιρας. Η βαθιά οικολογία θυμίζει ότι όλοι αγωνίζονται για την “ισότητα”, αλλά επισημαίνει ότι αυτή δεν θα έλυνε το πρόβλημα.

Σύμφωνα με την κοινωνική οικολογία, ο Μπούκτσιν π.χ. θέτει ότι η βαθιά οικολογία δεν βλέπει ότι το πρόβλημα ξεκινά με τον αυταρχισμό και την ιεραρχία. Οι της βαθιάς οικολογίας τονίζουν ότι μπορεί οι φυλετικές διακρίσεις, η εκμετάλλευση, η περιθωριοποίηση, η φτώχεια, όλα να είναι φαινόμενα στο ίδιο κοινωνικοπολιτικό φάσμα, αλλά ούτε η λύση αυτών θα διόρθωνε την οικολογική κρίση. Ο ανθρωποκεντρισμός απλώς θα έπαιρνε τότε νέες μορφές.

Η βαθιά οικολογία έχει χαρακτηριστεί ελιτισμός και ριζοσπαστικός μισανθρωπισμός. Οι μελετητές του Naess αντέτειναν ότι σε όλα τα έργα του τονίζει τον πλουραλισμό, τον αντιδογματισμό, την ανοιχτή σκέψη και το ζωτικό ενδιαφέρον για τα πολιτικο-κοινωνικά ζητήματα. Και ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον μισανθρωπισμό και τον αντι-ανθρωποκεντρισμό.

Η βαθιά οικολογία έχει χαρακτηριστεί νεορομαντισμός. Όπως με κάθε ιδέα, άποψη ή κίνημα, είναι αναμφισβήτητα τόσο ρομαντική όσο ρομαντική είναι η αλήθεια που ζητά να προσεγγίσει.

Μέσα στο σύγχρονο κόσμο του μεταμοντερνισμού και της ολοένα μεγαλύτερης απόστασης μεταξύ διανόησης και κοινωνίας, είναι δύσκολο να αποκτήσει κανείς μια σαφή εικόνα και να τραβήξει σαφείς διαχωριστικές γραμμές. Στο πρακτικό επίπεδο κανείς δεν ξέρει ποιο θα ήταν το “πολιτικό όχημα” ενός τέτοιου τρόπου σκέψης. Πολλοί φοβούνται ότι η υλοποίηση ενός αυστηρού οράματος θα σήμαινε μια μορφή οικοφασισμού.

Άποψη του γράφοντος είναι ότι η “συλλογική” και η “ατομική” προσέγγιση είναι απολύτως συμβατές και συμπληρωματικές επί της αρχής και επί της ουσίας. Οι θεωρήσεις της κοινωνικής οικολογίας σαφέστατα αναγνωρίζονται, παρότι αυτή έχει ιστορικά την τάση να εξωτερικεύει υπέρμετρα το πρόβλημα παραγνωρίζοντας την εσωτερική του όψη. Είναι ζήτημα λογικής προτεραιότητας: δεν μπορούμε να ορίζουμε τη συλλογικότητα χωρίς πρώτα να ορίσουμε την ατομικότητα. Δεν μπορούμε να ταυτοποιούμε το σύνολο χωρίς να ταυτοποιούμε τη μονάδα ως το βασικό δομικό στοιχείο. Ίσως να ήταν τολμηρό να θυμηθούμε τον υπαινιγμό κάποιων της κοινωνικής ψυχολογίας για το “σύνδρομο της πόλης”, ότι το αρχέγονο ομαδικό ένστικτο αφορμάται από τη βιασύνη του ατόμου να κρυφτεί από το μεγάλο εχθρό δηλ. τον εαυτό του – άποψη βεβαίως “επαναστατικά επαναστατική” για μια “κοινωνία” που πρώτα απ΄ όλα προσφέρει στους “πολίτες” της μύριες αφορμές να αντιπαρέρχονται τις ριζικές αιτίες αντί να επιμένουν σ΄ αυτές.

Όσο δύσκολη είναι η αυτοπραγμάτωση του ατόμου σε μια κοινωνία αυταρχική, άλλο τόσο ανέφικτη είναι η αλλαγή των συλλογικών προτύπων χωρίς αλλαγή στα ατομικά πρότυπα. Σε τελική ανάλυση η δύναμη του αυταρχισμού δεν είναι άλλη από τη βίαιη επιβολή προκατασκευασμένων μαζικών προτύπων προσαρμοσμένων στις συνθήκες της κάθε κοινωνίας: εξάρτηση, ανέχεια, ανασφάλεια, φόβος, εγκληματικότητα, βία, ναρκωτικά, εικονική πραγματικότητα, εκλογίκευση της τέχνης, διαφθορά του πολιτισμού με την υποκουλτούρα κλπ. κλπ. Ελεύθερη κοινωνία ανελεύθερων πολιτών δεν είναι δυνατό να υπάρξει: η διαδρομή οδηγεί από το πρόσωπο στον πολίτη και έπειτα από τον πολίτη στην κοινωνία. Αν έχουμε δεχτεί ότι η “προσωπική αλήθεια” συμπίπτει με την “κοινωνική αλήθεια”, αν έχουμε δεχτεί ότι η κοινωνία είναι το σπίτι μας, ίσως ήρθε η ώρα να δεχτούμε ότι η αλήθεια είναι το σκοινί στο σπίτι του κρεμασμένου. Δεν είναι δυνατό να βελτιωθεί η συμπεριφορά μας χωρίς να βελτιώσουμε τους εαυτούς μας. Αν το ξεχάσουμε αυτό, ανοίγουμε την πόρτα στον (οικο)φασισμό, επειδή έτσι οι όποιες (έστω και θετικές) αλλαγές θα προέκυπταν από τη δύναμη της επιβολής και όχι από τη δύναμη της επιλογής.

Κάποιοι (και της βαθιάς οικολογίας) κάνουν λόγο για αποκέντρωση, τεμαχισμό της παραγωγής σε ελεγχόμενους τομείς, άνοιγμα της έρευνας, διάδοση της γνώσης και της πληροφορίας, το τέλος του αυταρχισμού, νέες κοινωνικές δομές μικρής κλίμακας. Δεν θα αντισταθούμε στον πειρασμό να αναφέρουμε μια ιδέα του Daniel Dennet, όπως αναφέρθηκε εδώ και χρόνια από τον Michael Zimmerman: “οι νευροφυσιολόγοι μαθαίνουν να συμβιώνουν με την πιθανότητα ότι δεν υπάρχει στο νευρικό σύστημα “κεντρική μονάδα” που ελέγχει τα πάντα, αλλά μπορούν να τρέχουν συγχρόνως παράλληλες διαδικασίες. Παράδειγμα το ξύπνημα από ένα όνειρο όταν έχουμε ονειρευτεί το χτύπημα του ρολογιού. Φαίνεται ότι ο ήχος από το ξυπνητήρι προκαλεί ένα όνειρο με ανάποδη σειρά, αλλά ένα άλλο μέρος του εγκεφάλου το αναστρέφει για να φανεί λογικό. Αυτό θυμίζει πώς η επιστήμη φέρνει πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές. Ο εγκέφαλος έχει πολλά διαφορετικά κέντρα που συνεργάζονται. Σε αντιστοιχία στο επίπεδο της κοινωνίας, μπορούμε να φανταστούμε μια κοινωνία αποκεντρωμένη, χωρίς την αναγκαιότητα για κεντρικό έλεγχο.”

Παρόλο που ο ίδιος ο Naess δεν επεκτάθηκε σε τόσο ειδικούς τομείς ή πρακτικές, ως μέτρο του πόσο βαθιά η σκέψη του επηρέασε τη δυτική σκέψη κρίνουμε σκόπιμο να αναφέρουμε την αντίληψη της βαθιάς οικολογίας όπως αυτή αναπτύχθηκε από μερικούς ψυχοθεραπευτές.

Το άνοιγμα της συνείδησης

Στη θεώρηση του Naess κάποιοι προοδευτικοί ψυχοθεραπευτές της δύσης βρήκαν μια ιδέα για μια νέα διείσδυση στο ασυνείδητο. Ο δυτικός διαλογισμός βρήκε εκεί ένα εργαλείο, στην προσπάθεια για την απελευθέρωση της προσωπικότητας από ορισμένα βασικά αρχέγονα συμπλέγματα. Από ψυχολογική άποψη, τα συμπλέγματα αυτά δεν είναι άσχετα, τουλάχιστον ιστορικά, με τη δυτική διανόηση στα θέματα της ύπαρξης, της καταγωγής των ειδών και της σύγκρουσης της ατομικής και συλλογικής μοίρας, αναμφισβήτητα έχουν όμως γενικότερη σημασία.

Βαθιά ριζωμένη στην κουλτούρα μας –και όχι μόνο- έχει επικρατήσει η ιουδαϊκή αρχή του ανθρωποκεντρισμού. “Και ο φόβος και ο τρόμος σας θα είναι σε όλα τα ζώα της γης, και σε όλα τα πτηνά του ουρανού, σε ό,τι έρπει στη γη, σε όλα τα ψάρια” (βιβλίο της «Γένεσης»). Για να φτάσουμε στη βαθιά οικολογία, διαπερνούμε τα στρώματα της φιλαυτίας, που είναι ριζωμένη γερά στην ανθρώπινη ματαιοδοξία. Με την προσχώρηση στο ρεύμα της ύπαρξης, η προσωπικότητα παύει να νιώθει ξένη προς τη δημιουργία, αλλά πρέπει να εγκαταλείψουμε τη γραμμική σκέψη και να δούμε την ανθρώπινη φύση ως σταθμό και όχι ως σκοπό στην πορεία της ύπαρξης και της εξέλιξης. Παύουμε να ταυτιζόμαστε με την παρούσα μορφή: βλέπουμε τη φυλή μας σαν ζώα, σαν θηλαστικά, σαν σπονδυλωτά, σαν ψάρια που μόλις αφήσαμε τη θάλασσα. Εξερευνώντας τα σύνορα των ειδών, αλλάζει η ποιότητα της σχέσης με τον κόσμο. Εξερευνώντας την ενότητα του κόσμου, αλλάζει η ποιότητα της αντίληψης του τι πρέπει να κάνουμε για να συμμετάσχουμε ενεργά στη δημιουργία όχι σαν παρελθούσα διαδικασία αλλά σαν διαδικασία που συνεχίζεται εδώ και τώρα. Η διανοητική κατανόηση είναι η πόρτα για να περάσει η ιδέα, αλλά η εσωτερική αλλαγή θα προέλθει με την προσέγγιση στην καρδιά της Μητέρας Γης. Δεν “προστατεύω τη φύση” πια, αλλά “είμαι το μέρος της εκείνο που έμαθε να σκέπτεται και προστατεύω τον εαυτό μου και τους άλλους”.

Μια ξεχασμένη μνήμη παλινδρομεί στον χρόνο. Μια άλλου είδους συλλογικότητα μάς ελευθερώνει. Θα γίνει συνείδηση ότι η διάκριση μεταξύ έμψυχου και άψυχου είναι παιχνίδι του ανθρώπινου νου. Κάθε μονάδα ενέργειας ή ύλης που μας απαρτίζει υπήρχε από την αρχή της δημιουργίας. Η νέα μνήμη αποκαλύπτει στην ατομικότητα τους άλλους της εαυτούς: ζώο, φυτό, χώμα, ορυκτό, λάβα, βράχος… Και οι βράχοι αλλάζουν, γεννιούνται, φθείρονται, γίνονται χαλίκια, χώμα, σκόνη, μετατοπίζονται, κινούνται…

Είμαστε οι βράχοι που χορεύουν στη μουσική της δημιουργίας. Οι βράχοι μάς θυμίζουν την ακλόνητη όψη της οντότητάς μας. Δεν μάς οδηγούν οι τρέχουσες συμπάθειες και αντιλήψεις (έστω η αγάπη για το περιβάλλον) αλλά η διευρυμένη συνείδηση. Το άγχος της επιβίωσης δίνει τη θέση του σε μια ήρεμη δράση, μια ήρεμη δύναμη που θα στηρίζεται στην εμπειρία του ατομικού εαυτού ως μέρους του συλλογικού εαυτού, ως μέρους του όλου.

Κατά τον Naess “η ουσία της βαθιάς οικολογίας είναι να σ΄ απασχολούν όλο και βαθύτερα ερωτήματα”. Να αναρωτιόμαστε τι είδους κοινωνία, εκπαίδευση, θρησκεία, θα κάλυπταν και θα βοηθούσαν όλες τις μορφές της ζωής.

Από όλα τα είδη ζωής που υπήρξαν ποτέ στη γη το 95% εξαφανίστηκαν, γιατί δεν προσαρμόστηκαν στις αλλαγές. Το είδος μας είναι ένα από τα εκατομμύρια που απειλούνται. Παρότι η ανθρώπινη φύση, μέσα από τη γνωστή ιστορία, δε δείχνει τη διάθεση να αναθεωρήσει τις αμαθείς, αχόρταγες, ενστικτώδεις παρορμήσεις, η ιστορία των απολιθωμάτων λέει ότι το μπορούμε. Εμείς είμαστε οι μυριάδες των ειδών που προσαρμόστηκαν, που άλλαξαν, που νίκησαν την εξαφάνιση, που επιβίωσαν, που συνέχισαν στην εξέλιξη.

Η ανθρώπινη φύση έχει ελπίδες, γιατί η φύση έχει ελπίδες. Η νέα αλλαγή δεν θα έρθει από τα όπλα ή την τεχνολογία: είναι μια αλλαγή συνειδητότητας, που και γι΄ αυτή ισχύει ο νόμος της εξέλιξης. Το μυαλό των προγόνων μας κάτω από τη μεγάλη πίεση του περιβάλλοντος πολλές φορές ξεπέρασε τα όριά του. Υπάρχουν ερευνητές που υποστηρίζουν, ότι ο λόγος που ο Homo sapiens επικράτησε και επιβίωσε σε σχέση με τα συγγενή είδη, ήταν το ότι, με την πίεση των περιβαλλοντικών περιορισμών, κατόρθωσε να αναπτύξει μια νοημοσύνη διαχείρισης των φυσικών πόρων. Αν αυτό ισχύει, σημαίνει ότι έχουμε ήδη μέσα μας την εμπειρία και την ικανότητα της επιβίωσης όπως αυτή φαίνεται και σήμερα να μας απειλεί, μόνο είναι η κλίμακα που διαφέρει.

Η διείσδυση στο (ταυτόχρονα ατομικό και συλλογικό) ασυνείδητο γίνεται από το ένα επίπεδο ερωτημάτων στο αμέσως βαθύτερο, ξεκινώντας από τη μια μορφή ζωής στην αμέσως “κατώτερη”, π.χ. από το ζώο στο φυτό, από το φυτό στο μικρόβιο, από εκεί στον ανόργανο κόσμο. Όπως είπε ο Naess, πρέπει να μάθουμε “να σκεφτόμαστε όπως τα βουνά”.

Χρειάζεται θάρρος για να εντοπίσεις την πλευρά του εαυτού σου που ξεφεύγει από την αλήθεια. Να αποδεχτείς τη φθορά και το θάνατο ως αναπόσπαστα κομμάτια του είναι σου. Αλλά όσο μεγάλο κι αν είναι το τίμημα, τόσο μεγάλη η δύναμη που θα μάς ελευθερώσει. Για πολλούς η βαθιά οικολογία οδηγεί σε μια πλατύτερη αντίληψη, σ΄ ένα μονοπάτι με πνευματικό μάλλον χαρακτήρα, πέρα από τη “συμβατική” οικολογική και περιβαλλοντική θεώρηση.

Η σκέψη του Naess χαρακτηρίστηκε απλή, διορατική και ενορατική. Μια σκέψη όχι τυπικά φιλοσοφική, που υποδεικνύει στο δυτικό άνθρωπο, που παραπαίει σε πελάγη εγωισμού, ατομικισμού και φιλαυτίας, να ξεπεράσει το εγώ του - στα πλαίσια μιας οπωσδήποτε (ει μη τι άλλο) θεμιτής και ηθικά αποδεκτής αντίληψης για τη συλλογικότητα και την κοινή μοίρα.

Και στην ελληνική σκέψη;

Στην Ελλάδα φαίνεται πως η βαθιά οικολογία (“deep ecology”) έγινε αντιληπτή ως… “ντιπ” ecology! Eκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, η σκέψη του Naess έμεινε άγνωστη. Η νοοτροπία της "υπερθεωρίας" δεν αφήνει πολλά περιθώρια στην ελεύθερη σκέψη: η διανόηση εδώ γίνεται αντιληπτή ως "καθαρή θεωρία" μακριά από πρακτικές εφαρμογές. Για να γίνει μια ιδέα αποδεκτή και να ευδοκιμήσει στην ελληνική πραγματικότητα και να φέρει και πρακτικά αποτελέσματα, πρέπει να διαθέτει το βασικό χαρακτηριστικό να ακούγεται ευχάριστα στο μέσο αυτί (αν μάλιστα προσφέρεται για άγρα ψήφων ακόμα καλύτερα). Μπορεί να ειπωθεί ότι αυτό ακριβώς είναι και το "αδύνατο" σημείο της οικολογίας του βάθους: απαιτεί από την ανθρώπινη σκέψη να διεισδύσει μέσα από το σκληρό κέλυφος της απτής πραγματικότητας στα σκοτάδια της ύπαρξης. Μήπως άραγε αυτό δεν θυμίζει ότι στην ελληνική φιλοσοφία (και κατ΄ επέκταση στη σκέψη) το οντολογικό πρόβλημα -θεμελιωμένο από τον Παρμενίδη με τη θεώρηση του "όντως όντος"- κατέχει την κεντρική θέση; Πρόκειται για μια διείσδυση που σηματοδοτεί το κρίσιμο πέρασμα από το νόημα των λέξεων στο νόημα των πραγμάτων.

Κάθε δογματική αντιμετώπιση της οικολογίας του βάθους έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με το πνεύμα που διέπει αυτή την σκέψη. Η θεωρία του Naess δεν ξεχωρίζει από την πράξη, πρόκειται για μια βιωματική σκέψη, μια στάση και τρόπο ζωής. Με αυτή την έννοια, ο Naess είναι φιλόσοφος με την ελληνική έννοια του όρου, όπου ο φιλόσοφος εφαρμόζει έμπρακτα στη ζωή του αυτά που διατείνεται.

Δώρισε στον πολιτισμό μια "θεωρία" που περικλείει μια μεγάλη δυναμική, γι΄ αυτό άλλωστε και η οικολογία του βάθους έχει δεχθεί πολλές κριτικές. Ας μη ξεχνάμε ότι καμιά θεωρία δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο μας. Αυτό το μπορούμε μόνο εμείς. Η σκέψη του Naess μάς θυμίζει ότι το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε τους εαυτούς μας.

Δύσκολο; Και τι είναι εύκολο; Η ανάπτυξη της συνείδησης είναι οπωσδήποτε το δυσκολότερο πρόβλημα. Η αναμέτρηση με τον πραγματικό εαυτό μας είναι όμως ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη πρόκληση. Ό,τι μπορεί κανείς να κάνει, ας το κάνει. Πάντως μπροστά σε μια τέτοια θεώρηση η ενότητα του κόσμου ξαναβρίσκει τη θέση που τής αξίζει. Η οικολογία του βάθους αποκαλύπτει το βάθος της οικολογίας.

Πηγή: Περιοδικό "Νέα Σελήνη" - Έκδοση για τη στήριξη ριζικών ανθρώπινων αναγκών
καλοκαίρι 2002, Τ. Θ. 1413, 41110 ΛΑΡΙΣΑ

Ζαν Πώλ Μαρά (Jean Paul Marat, 1743 - 1793)

Ζαν Πώλ Μαρά (Jean Paul Marat, 1743 - 1793): Γάλλος επαναστάτης, ένας από τους ηγέτες του κόμματος των «Ορεινών» Ιακωβίνων, υπερασπιστής της απόλυτης ελευθερίας του λόγου. Ήταν πολιτικός, ρήτορας, εκδότης και συγγραφέας και είχε πριν την Γαλλική Επανάσταση εκδώσει το «Φιλοσοφικό Δοκίμιο για τον Άνθρωπο» (1773) και το «Οι αλυσίδες της δουλείας» (1774).

Το 1789 ίδρυσε την εφημερίδα «Παρισινός Δημοσιογράφος», την οποία μετονόμασε μετά από λίγο σε «Φίλο του Λαού» («L'Ami du Peuple») και υπηρέτησε την επανάσταση με φλογερά άρθρα. Κατήγγειλε τις ραδιουργίες των αριστοκρατών και των υπόλοιπων «εχθρών της Επανάστασης», τους οποίους ενέτασσε και τον Λαφαγιέτ.

Μετά την φυγή και σύλληψη του βασιλιά Λουδοβίκου, ο Μαρά ζήτησε απερίφραστα την άμεση εγκαθίδρυση αντιμοναρχικής δικτατορίας, με αποτέλεσμα να του κλείσουν την εφημερίδα και ο ίδιος να υποχρεωθεί να καταφύγει στην Αγγλία (τέλος του 1791 – Μάϊος 1792). Κατά την επιστροφή του άνοιξε ξανά τον «Φίλο του Λαού», μέσα από την οποία υποκίνησε τις σφαγές των μοναρχικών τον Σεπτέμβριο του 1792. Εκλέχτηκε μέλος της Κομμούνας του Παρισιού και επίσης βουλευτής των «Ορεινών» στην Συμβατική Εθνοσυνέλευση, ενώ εξέδωσε μία ακόμα εφημερίδα, την «Εφημερίδα της Γαλλικής Δημοκρατίας», με την οποία προέτρεψε και συνέβαλε πολύ στην καρατόμηση του βασιλιά.

Την άνοιξη του 1793 έκανε έκκληση στους πατριώτες των επαρχιών να υποστηρίξουν τον λαό του Παρισιού κατά του Ντυμουριέ και των Γιρονδίνων, οι τελευταίοι όμως τον κατήγγειλαν στην Συμβατική Εθνοσυνέλευση για δικτατορικές προθέσεις. Παραπέμφθηκε σε δίκη τον Απρίλιο, αθωώθηκε όμως από το επαναστατικό δικαστήριο και αμέσως μετά απαίτησε την διάλυση της 12μελούς επιτροπής των Γιρονδίνων. Όντως, στις 18 Μαϊου η επιτροπή διαλύθηκε με αποτέλεσμα την πτώση των Γιρονδίνων στις 2 Ιουνίου.

Στις 13 Ιουνίου 1793 δολοφονήθηκε μέσα στο λουτρό του με πυροβολισμό, από μία θαυμάστρια των Γιρονδίνων, την Σαρλότ Κορνταί (Charlotte Corday) Στις 21 Σεπτεμβρίου η σορός του τοποθετήθηκε στο Πάνθεον και τοποθετήθηκε προτομή του στην αίθουσα συνεδριάσεων της Συμβατικής Εθνοσυνέλευσης. Και τα δύο όμως αφαιρέθηκαν αργότερα, όταν επεκράτησαν οι συντηρητικοί και ο ίδιος χαρακτηρίσθηκε από τους δεξιούς ως το υπ’ αριθμόν ένα σύμβολο των ωμοτήτων της Επανάστασης.

……………… Σχετική Βιβλιογραφία ………………………

Gottschalk R. Louis, «Jean Paul Marat. A Study in Radicalism», εκδόσεις «Greenberg Publishing», New York, 1927
Φυρέ Φρανσουά – Ρισέ Ντενί, «Η Γαλλική Επανάσταση», εκδόσεις «Εστίας», Αθήνα, 2003

Loomis Stanley, «Paris in the Terror. June 1793 – July 1794», εκδόσεις «J. B.
Lippincott Company», New York, 1964
Hampson Norman, «A Social History of the French Revolution», εκδόσεις «University of Toronto», Toronto, 1963
Ρασσιάς Βλάσης, «Λαιμητόμος Αρετή», εκδόσεις «Ανοιχτή Πόλη», Αθήνα, 2007
Higonnet Patrice, «Goodness Beyond Virtue: Jacobins during the French Revolution», εκδόσεις «Harvard University Press», Cambridge, 1998
Λεφέβρ Τζώρτζ, «Η Γαλλική Επανάσταση», εκδόσεις «ΜΙΕΤ», Αθήνα, 2003


Πηγή: Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια «Γνώσις» http://www.gnwsis.gr

Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2008

Γιάννης Tαμτάκος: «ΠΩΣ ΓΝΩΡΙΣΑ ΤΟΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ»

Όταν άρχισε η κατοχή της Eλλάδας από τους Γερμανούς, εμείς οι αντισταλινικοί διεθνιστές είμασταν ήδη εξόριστοι σε διάφορα ξερονήσια ή κλεισμένοι στις φυλακές από τη Δικτατορία του Mεταξά. Oρισμένοι καταφέραμε να δραπετεύσουμε απ’ τις φυλακές και να φύγουμε απ’ τα νησιά το 1942. Πολλοί όμως απ’ την ομάδα μας τουφεκίστηκαν στο Σκοπευτήριο της Kαισαριανής και στο Kούρνοβο Λαρίσης.

Mόλις συναντηθήκαμε όλοι οι δραπέτες, ανασυστήσαμε την ομάδα μας και συνεχίσαμε την επαναστατική δράση. Bγάλαμε και την εφημερίδα «Eργατικό Mέτωπο». Eίμασταν ο A. Στίνας (Σπύρος Πρίφτης), ο Δημοσθένης Bουρσούκης, ο Aντώνης Γιαννακόπουλος, ο Σωτήρης Σμυρλής, ο Γιάννης Tαμτάκος, ο Σταμάτης Στανίτσας, ο Nίκος Aραβαντινός, ο Θύμιος Aδραμυτίδης, ο Bασίλης Tσαματζάς, ο Γιάννης Mακρής, ο Παναγιώτης Bασιλειάδης, ο Kώστας Kωστόπουλος, ο Γιώργος Kρόκος, ο N.Π., ο B.Π., ο A.A., ο A.Λ. κ.ά.

H επαναστατική μας δράση στρεφόταν ενάντια στην σοσιαλπατριωτική πολιτική του σταλινικού KKE και του EAM, που κάτω από την εξάρτηση του Eπιτελείου της Mέσης Aνατολής γίνονταν δεκανίκια της άρχουσας τάξης και συνέβαλλαν στην παλινόρθωσή της. Λόγω της δράσης μας αυτής, πολλοί σύντροφοί μας δολοφονήθηκαν από τους σταλινικούς, όπως ο Δημοσθένης Bουρσούκης, ο Nίκος Aραβαντινός, ο Θύμιος Aδραμυτίδης. Πάνω από δύο χιλιάδες γνωστοί και άγνωστοι αντισταλινικοί, τροτσκιστές, αναρχικοί και αρχειομαρξιστές δολοφονήθηκαν τότε από το «ηρωικό» K.K.

H πολιτική μας δράση συγκίνησε τότε (1942) πολλούς νέους. Aνάμεσά τους ήταν κι ο εικοσάχρονος Kορνήλιος Kαστοριάδης, ο οποίος επηρεαζόταν από τη νεολαία του K.K. Έφυγε όμως απ’ αυτούς και ήρθε σ’ εμάς.

H διεθνιστική πολιτική μας δεν περιοριζόταν μόνο στα προβλήματα του λαού, αλλά επεκτεινόταν και στα στρατεύματα κατοχής. Pίχναμε προκηρύξεις στους καταυλισμούς των Γερμανών στιγματίζοντας τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, για τον οποίο έφταιγαν, κατά τη γνώμη μας, και οι δύο πλευρές. Zητούσαμε να συναδελφωθούν οι αντίπαλοι στρατιώτες και να στραφούν ενάντια στις κυβερνήσεις τους.

Όταν ανακαλύπταμε μαγαζιά ή αποθήκες με τρόφιμα, τα παραβιάζαμε· ύστερα, βάζαμε τον κόσμο στη σειρά και τους τα μοιράζαμε. Eμείς όμως είμασταν λίγοι. Aν γινόταν αυτό το πράγμα από την αρχή της Kατοχής, πολύς κόσμος δεν θα πέθαινε. Πολλοί επιτήδειοι, λούμπεν στοιχεία, είχαν εισχωρήσει στο EAM. Aυτοί λεηλατούσαν αποθήκες δήθεν για το EAM, στην πραγματικότητα όμως για να τα πουλήσουν στη μαύρη αγορά για λογαριασμό τους. Γι’ αυτό τους αποκαλούσε ο κόσμος «ελασίτες λεηλασίτες».

Όσο για την αστυνομία του Έβερτ και του Bρανόπουλου, αυτή έκανε το επαίσχυντο πράγμα να δώσει τους φακέλους των αγωνιστών στην Γκεστάπο, μ’ αποτέλεσμα πάμπολλοι να τουφεκιστούν.

Έτσι δρούσαμε τότε, μαζί μας κι οι νέοι σαν τον K. Kαστοριάδη. Όταν αργότερα, έπειτα από κανα-δυό χρόνια, η κυβέρνηση της Γαλλίας έδωσε σε μερικούς νέους υποτροφίες για να σπουδάσουν στη Γαλλία, πήρε κι αυτός μιαν και έφυγε. Eμείς του είχαμε αναθέσει να μας εκπροσωπήσει στο Συνέδριο της 4ης Διεθνούς, που θα γινόταν στη Γαλλία εκείνη την περίοδο. Πολύ σύντομα ήρθαμε σε ρήξη με τη θεωρία του τροτσκισμού, για να αποχωρήσουμε τελικά από τις γραμμές του.

Έτσι, λοιπόν, τα μαλλιά του φαλακρού εκείνου νέου, που του ’χαν πέσει από κάποια παιδική ασθένεια, έγιναν μυαλά και τον βοήθησαν να προσφέρει πολλά με την πένα και τη δράση του στο διεθνιστικό επαναστατικό κίνημα. Kι όλοι εμείς στην ομάδα μας από δάσκαλοί του γενήκαμε μαθητές του.

Θεσσαλονίκη, Γενάρης 1998


Πηγή: http://www.costis.org/x/castoriadis/thema_gr4.htm

Γ. Βώκος: Ο ΡΟΒΕΣΠΙΕΡΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ

Ο ΡΟΒΕΣΠΙΕΡΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ (απόσπασμα)

Ο Χέγκελ φαίνεται να ανήκει στους φιλοσόφους που δεν αστοχούν συχνά στις ιστορικές τους εκτιμήσεις· πάντως δεν έπεσε έξω όταν έκρινε ότι ο Ροβεσπιέρος θεώρησε την αρχή της αρετής το υπέρτατο αγαθό, «σε σημείο που μπορούμε να πούμε ότι αυτός ο άνθρωπος πήρε την αρετή στα σοβαρά». Στην προκειμένη περίπτωση, εξάλλου, η κρίση του φιλοσόφου συμφωνεί με το κοινό αίσθημα που ονόμασε τον γάλλο πολιτικό αδιάφθορο....

... ο Ροβεσπιέρος συνάγει, σε συμφωνία με τον φίλο του Σεν Ζυστ, ένα συμπέρασμα και παίρνει μόνος του μια απόφαση. Το συμπέρασμα λέει ότι «όσο περισσότερο οι κρατικοί λειτουργοί υποκαθιστούν τον λαό τόσο λιγότερο δημοκρατία υπάρχει». Και η απόφαση, που συνοδεύεται από την προφητική επίγνωση των επιπτώσεών της, στον τελευταίο λόγο του Αδιάφθορου από το βήμα της Εθνοσυνέλευσης: «Εχω γίνει για να πολεμώ το έγκλημα και όχι να το κυβερνώ. Δεν έφτασε η στιγμή που οι άνθρωποι του καλού μπορούν ατιμωρητί να υπηρετήσουν την πατρίδα· οι υπερασπιστές της ελευθερίας θα είναι αποδιοπομπαίοι όσο θα κυριαρχούν οι ορδές των απατεώνων».

Η αρετή ως ήθος, τόλμη και σταθερή συμπεριφορά στην υπηρεσία της ελευθερίας είναι το αντίδοτο στην απάτη. Ετσι ορισμένη, η αρετή δεν αποτελεί ούτε προσωπικό ούτε ψυχολογικό ούτε ηθικολογικό γνώρισμα. Στα μάτια του Ροβεσπιέρου η αρετή έχει βαθιά πολιτικό και δημοκρατικό χαρακτήρα. Στην προκειμένη περίπτωση ο επαναστάτης πολιτικός ακολουθεί το πρότυπο του αριστοκράτη θεωρητικού: «Το κεντρικό ελατήριο των δημοκρατιών είναι η αρετή, όπως το απέδειξε ο συγγραφέας του Πνεύματος των νόμων, δηλαδή η πολιτική αρετή, που δεν είναι άλλο πράγμα από την αγάπη των νόμων και της πατρίδας. Η ίδια η σύσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος απαιτεί τη διαρκή υποχώρηση όλων των επί μέρους συμφερόντων, όλων των διαπροσωπικών σχέσεων μπροστά στο γενικό καλό».

Γ. ΒΩΚΟΣ
καθηγητής της Φιλοσοφίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Πηγή: «Το Βήμα» (ολόκληρο το άρθρο μπορείτε να το βρείτε εδώ:)
http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=13110&m=B18&aa=2

Φίλιππος Μιχαήλ Μπουοναρόττι (Filippo Giuseppe Maria Ludovico Buonarrotti, 1761 - 1837)

Ιταλός δημοκράτης, σοσιαλιστής, αδιάφθορος επαναστάτης, ελευθεροτέκτονας και ιδρυτικό, ηγετικό στέλεχος και πνευματικός πατέρας της επαναστατικής γαλλικής οργάνωσης «Ένωση των Δικαίων» (ο Μωρίς Ντομανζέ τον θεωρεί «μία από τις πιο ωραίες μορφές της Γαλλικής Επανάστασης» και ο Σαρλ Ντονιέ «αποφασιστικό επαναστάτη, αλλά ταυτοχρόνως σοβαρό, μετριόφρονα και σεμνό»).

Γεννήθηκε το 1761 στην Πίζα, καταγόταν από την οικογένεια του Μιχαηλάγγελου και είχε σπουδάσει νομικά στο Πανεπιστήμιο της Πίζας. Ασπάστηκε πολύ νωρίς τις προοδευτικές ιδέες της εποχής και αναγκάστηκε να καταφύγει στην Κορσική, όπου γνωρίστηκε με τον νεαρό Ναπολέοντα Βοναπάρτη και επίσης μπήκε στις τάξεις των Ιακωβίνων. Χαιρέτησε με ενθουσιασμό το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης και εξέδωσε την εφημερίδα «Giornale Patriottico di Corsica», την πρώτη ιταλική εφημερίδα που εξήρε τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης.

Απελάθηκε από το νησί τον Ιούνιο 1791 και φυλακίστηκε στην Τοσκάνη. Μετά την αποφυλάκισή του έφυγε για τον Παρίσι το 1793, όπου η Συμβατική Εθνοσυνέλευση, αφού του χορήγησε την γαλλική υπηκοότητα τον Μάϊο 1793, τού ανέθεσε διάφορα αξιώματα. Υπήρξε στενός φίλος και συνεργάτης του Ροβεσπιέρου (ο οποίος του ανέθεσε να οργανώσει τις κοινότητες των πολιτικών προσφύγων Ιταλών επαναστατών), καθώς και όλων των άλλων πολιτικών ηγετών των Ιακωβίνων. Με την πτώση του Ροβεσπιέρου τον Φεβρουάριο του 1794 και την επικράτηση των αντεπαναστατικών στοιχείων στην Συμβατική Εθνοσυνέλευση, συνελήφθη και κλείστηκε στην φυλακή, όπου γνώρισε τον Μπαμπέφ και προσχώρησε στις σοσιαλιστικές ιδέες. Μετά την αποφυλάκισή του ίδρυσε την ιακωβινική πολιτική οργάνωση «Λέσχη του Πανθέου», που έλαβε το όνομά της από την πλατεία όπου πραγματοποιούσε τις συγκεντρώσεις της και στις αρχές του 1796 αριθμούσε 17.000 μέλη, μερικά από τα οποία ήσαν και μέλη της φρουράς του Παρισιού.

Τον Φεβρουάριο του 1796, όταν ο Ναπολέων διέλυσε κατ’ εντολή του «Διευθυντηρίου» την «Λέσχη του Πανθέου», ο Μπουοναρόττι ίδρυσε μαζί με τους Μπαμπέφ, Νταρτέ, κ.ά. την «Ένωση των Δικαίων» ή «Εταιρεία των Ίσων» (Φεβρουάριος 1796), την πρώτη μεγάλη σοσιαλιστική επαναστατική οργάνωση της Γαλλίας και συνέταξε το «Μανιφέστο των Πληβείων» με το οποίο η οργάνωση κατήγγειλε την ατομική ιδιοκτησία και απαιτούσε αγροτική μεταρρύθμιση και Δημοκρατία. Η «Ένωση των Δικαίων» αποτελούσε ουσιαστικά τον παράνομο βραχίονα της πρώην «Λέσχης του Πανθέου», με σκοπό την προετοιμασία εξέγερσης προς ανατροπή του «Διευθυντηρίου» και κατάργηση του αντιδημοκρατικού Συντάγματος του 1795.

Σχετικά με το πρόβλημα του ποια πολιτική μορφή θα έπρεπε να πάρει η πολιτική εξουσία μετά την ανατροπή του «Διευθυντηρίου», ο Μπουοναρόττι έγραψε: «Οι εναλλαγές στην τύχη της Συμβατικής κατέδειξαν πως ο λαός, οι αντιλήψεις του οποίου έχουν διαμορφωθεί μέσα στο σύστημα της κοινωνικής αδικίας και του δεσποτισμού, δεν είναι ακόμα ικανός να επιβάλει μέσω των εκλογών ανθρώπους που μπορούν να οδηγήσουν την Επανάσταση μέχρι το τέλος. Αυτό το δύσκολο καθήκον μπορούν να το πραγματοποιήσουν μόνο άνθρωποι θαρραλέοι και με διαμορφωμένη συνείδηση, άνθρωποι έξυπνοι και απόλυτα αφοσιωμένοι στον λαό και την ανθρωπότητα».

Συνελήφθη στις 10 Μαίου 1796 και μετά από ανακρίσεις ενός περίπου έτους στην φυλακή της επαρχιακής πόλης Vendome (όπου είχαν μεταφερθεί όλοι οι κρατούμενοι ηγέτες της οργάνωσης με διαταγή του «Διευθυντηρίου» από φόβο μήπως ξεσηκωθεί ο λαός του Παρισιού), καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση. Φυλακίστηκε στο Σέρμπουργκ. Όταν ο παλαιός θαυμαστής του Ναπολέων Βοναπάρτης έγινε ύπατος και πραγματικός κυρίαρχος όλης της Γαλλίας, του πρόσφερε μία υψηλή θέση την οποία όμως ο Μπουοναρόττι απέρριψε με περιφρόνηση.

Απολύθηκε από την φυλακή το 1807 και εγκαταστάθηκε στα νοτιοδυτικά σύνορα, όπου ίδρυσε την τεκτονική στοά «Les Sublimes Maitres Parfaits» και ήλθε σε στενές επαφές με διάφορους Ιταλούς επαναστάτες και αργότερα εγκαταστάθηκε στην Ελβετία, εξασφαλίζοντας τα προς το ζην με παραδόσεις μαθημάτων μουσικής και ξένων γλωσσών. Κυνηγημένος και από εκεί, κατέληξε στις Βρυξέλλες, όπου το 1828 εξέδωσε το βιβλίο «Η Συνομωσία για την Ισότητα» («Conspiration pour l’ Egalite dite de Baeuf, suivie du process auquel elle donna lieu») για την παλαιά του οργάνωση και την πολύκροτη δίκη των ηγετών της, το οποίο με το πάθος και την γλαφυρότητά του ενέπνευσε πολλούς επαναστάτες της περιόδου 1828 – 1840. Επέστρεψε στο Παρίσι μετά την επανάσταση του 1830 κατά του βασιλιά Κάρολου του 10ου, όπου λατρευόταν σχεδόν ως άγιος από τους διανοούμενους και τους νεαρούς επαναστάτες. Ένας από τους θερμότερους θαυμαστές και μαθητές του υπήρξε ο Αύγουστος Μπλανκί.

Το 1834 η αστυνομία προσπάθησε να τον απομακρύνει για μία ακόμα φορά από την Γαλλία, αλλά δίχως επιτυχία, λόγω του ότι τού είχε χορηγηθεί παλαιότερα η γαλλική υπηκοότητα από την Συμβατική Εθνοσυνέλευση. Ο γέρος πια επαναστάτης έζησε τα υπόλοιπα χρόνια του (πέθανε το 1837) με το ψευδώνυμο Ραϋμόνδος, παραδίνοντας προς το ζην μαθήματα μουσικής.

..................... Σχετική Βιβλιογραφία ...........................

Bax B. Ernest, «Last Episodes of the French Revolution», εκδόσεις «Hasket House», 1971

Δαούλας Χρ. Δημήτρης, «Γενική Ιστορία του Σοσιαλισμού και των Κοινωνικών Αγώνων», εκδόσεις «Γραμμή», Αθήνα 1978


Πηγή: Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια "Γνώσις" http://www.gnwsis.g

Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2008

Βλάσης Ρασσιάς: ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ «ΛΕΥΚΟ ΑΝΘΡΩΠΟ»

ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ «ΛΕΥΚΟ ΑΝΘΡΩΠΟ».
Η λεηλασία ενός όμορφου κόσμου.

Πεντακόσια χρόνια πριν, το ρυπαρό τσούρμο του τυχοδιώκτη Χριστόφορο Κολόμπο, πατούσε για πρώτη φορά το πόδι του σε εκείνη την απέραντη χώρα που αποκλήθηκε, από τον πολιτισμό του οποίου αποτελούσαν την εμπροσθοφυλακή, «Νέος Κόσμος». Ο ρημαγμένος από τα προϊόντα του και τα παιδιά του «δυτικός» χριστιανικός πολιτισμός κατάφερνε για πρώτη φορά στην -υπερχιλιόχρονη τότε- Ιστορία του, να πραγματοποιήσει τ’ όνειρό του εκείνο που μάταια πέντε αιώνες αργότερα θα επιχειρήσει να ανανεώσει στοχεύοντας αυτή τη φορά προς το αχανές διάστημα: να εξάγει την παραφροσύνη του, τη βία, την πλιατσικομανία του, το δουλεμπόριό του, την εξουσιομανία του, τη θεοκρατία και δεισιδαιμονία του, καθώς κι εκείνη την έμφυτη και χαρακτηριστική τάση του για οικοκτονία και γενοκτονίες προς ένα νεοανακαλυφθέν παρθένο «πέρα εκεί». Την πρώτη φορά πέτυχε ολοκληρωτικά. Την δεύτερη εισέπραξε μόνο ηχηρά χαστούκια.

Εκείνη την «πρώτη φορά» λοιπόν, την… παρθενική όψη του σκηνικού διατάρασσε η παρουσία των ιθαγενών λαών, που με αξιόλογους τρόπους κοινωνικής οργάνωσης και κουλτούρες κατά πολύ ευγενέστερες των «ευρωχριστιανικών», είχανε κάνει το έγκλημα να κατοικήσουνε από τα πανάρχαια χρόνια σε εκείνα τα νέα χωράφια και οικόπεδα των «δυτικών» αρχόντων και ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής. Μία ανείπωτη σφαγή και γενοκτονία ακολούθησε τις αρχικές υποτίθεται «καλόκαρδες» χειραψίες των συφιλιδικών «εξερευνητών» με τους άπειρης ομορφιάς φυσικούς κατοίκους της «Νέας Γής», που κι αυτές ωστόσο τους είχαν θερίσει, καθώς τα παρθένα από ιούς κορμιά τους βομβαρδίστηκαν μονομιάς από τις αμέτρητες αρρώστιες που κουβαλούσαν πάνω τους οι «πολιτισμένοι» που χαν έρθει από τ’ ανατολικά.

Πέντε αιώνες μετά από εκείνη την «άφιξη», η πλειοψηφία της κόκκινης φυλής έχει εκλείψει από τον ανθρωπογεωγραφικό χάρτη. Το ίδιο και η πατρίδα γή τους, έχει «αναμορφωθεί» και συνεχίζει σε ακόμα ταχύτερους ρυθμούς να «αναμορφώνεται» από τον «δυτικό» πολιτισμό που στο βόρειο σημείο της είχε μάλιστα την έμπνευση να εγκαθιδρύσει τη Νέα Σύγχρονη Ρώμη, που από εκεί, το οικοκτόνο Κεφάλαιο, δίκην πλανητάρχου, εξουσιάζει στις μέρες μας την υδρόγειο ολόκληρη. Στα νότια της πρώην «Νέας Γης», η κερδοσκοπική παραφροσύνη του «νικητή» homo-καπιταλιστή σαρώνει τα ελάχιστα εναπομείναντα βροχοδάση του πλανήτη για να τα –ναι, σωστά μαντέψατε τον όρο- «βελτιώσει», δηλαδή να τα εκμεταλλευθεί.

Επαληθεύοντας την πρόβλεψη ενός γνωστού αντικρατιστή του περασμένου αιώνα, το νικηφόρο Κεφάλαιο δολοφονεί ό,τι έχει απομείνει από τη νικημένη Ανθρωπότητα. Ωστόσο, κανείς μας δεν μοιάζει να το έχει αντιληφθεί αυτό, όσο τουλάχιστον θα’ πρεπε. Αντίθετα, οι εκατομμύρια ανά τον πλανήτη «ηλίθιοι που κυβερνιώνται», μοιάζει να έχουνε ερμηνεύσει την πρόσφατη ολοσχερή χρεωκοπία και κατάρρευση μίας σειράς καθεστώτων γραφειοκρατικού και κρατίστικου Καπιταλισμού σαν τον… θρίαμβο τάχα του «δυτικού» καπιταλιστικού πολιτισμού και του συγκεκριμένου είδους καπιταλισμού που αυτός ευαγγελίζεται κι εκφράζει. Μόνο που δεν έχει απομείνει μία επί Γης άλλη παρθένα «Νέα Γή», και, αποδεδειγμένα, δεν διαθέτουμε τους όρχεις να ξεκολλήσουμε από αυτό τον πλανήτη.

Είμαστε υποχρεωμένοι να σαπίσουμε εδώ. Αηδιαστικοί άρπαγες, ζητώντας τα όλα, δίχως να προτιθέμεθα να δώσουμε το παραμικρό. Παριστάνοντας πως αγνοούμε ότι «δεν υπάρχει τσάμπα φαϊ», φορώντας μπλουζάκια με την φρικτή αστερόεσσα και προσκυνώντας κάθε γενοκτονία και μιλιταρισμό. Το φαρισαϊκό μας ενδιαφέρον για τους Ινδιάνους, «τους κακόμοιρους Ινδιάνους που χάθηκαν» και άλλα μελοδραματικά, ένα ενδιαφέρον που εξαντλείται στο να πάμε να δούμε και εμείς το «Χορεύοντας Με τους Λύκους» και άλλες «προοδευτικές καλλιτεχνικές δημιουργίες πάνω στο θέμα αυτό», δεν είναι παρά ένα γελοίο και χιλιοτρυπημένο άλλοθι. Πώς μπορούμε να νοιώσουμε συμπάθεια για κάτι που αναντίρρητα δεν το κατανοούμε; Πώς μπορούμε από την άλλη να καταδικάσουμε κάτι που μέσα στην αγκαλιά του μεγαλώσαμε και που απ’ το σιχαμένο του στήθος βυζαίνουμε αμετανόητα το… «επίπεδο της ζωής μας» ;

Χρειάστηκε μία, προ πενταετίας πολύ σύντομη επαφή του γράφοντος με Ινδιάνους «medicine men» για να πέσουνε όλοι οι πολιτιστικοί φερετζέδες του χριστιανοδυτικού πολιτισμού και να ανοίξουνε διά παντός τα μάτια του νού του. Υπήρξε από εκεί και πέρα κυριολεκτικά απέραντη η συντριβή μου κάθε φορά που κοιτάζοντας το χρώμα του πετσιού μου συνειδητοποιούσα πως ήταν το ίδιο με το πετσί του κτηνώδους, δεισιδαίμονα, άρπαγα και βλάκα, χριστιανού βαρβάρου που εκείνοι γεμάτοι στωϊκότητα εξακολουθούσαν ν’ αποκαλούν κατ’ ευφημισμό «Λευκό Άνθρωπο».

Οι άνθρωποι αυτοί, καθώς και τα εκατομμύρια των προγόνων τους που εξόντωσε η κερδομανία και ο πολιτισμικός μας ιμπεριαλισμός, είναι και ήταν ένα είδος ανθρώπου που για πάρα πολλά πράγματα πρέπει να τους θαυμάζουμε εμείς οι «Λευκοί Άνθρωποι», «με όλο που προβληματίζουν όταν πρόκειται να χαρακτηρισθούν πολιτιστικά» (1). Να γιατί αν κι αντιπροσώπευσαν ένα σωρό διαφορετικούς τοπικούς πολιτισμούς, με κοινωνίες δίχως κράτη αλλά και με υπεροργανωμένες διοικητικά αυτοκρατορίες, ωστόσο όλοι τους αποδείχτηκαν κατά πολύ ανώτεροι από τον «πολιτισμό» που ο Κολόμπο και οι επίγονοί του αντιπροσώπευαν. Και για αυτό άλλωστε αφανίστηκαν. Το έργο είχε άλλωστε ξαναπαιχτεί κατά τον εκχριστιανισμό των Ευρωπαϊκών εθνών.

Οι Ινδιάνοι συντρίφτηκαν με όλη τη δύναμη του πολεμικού και «πολιτισμικού» οπλοστασίου του ευρωπαϊκού και -στη συνέχεια- αμερικανικού Καπιταλισμού, γιατί υπήρξανε ένας από τους τρομαχτικά ελάχιστους λαούς του πλανήτη που δεν έκαναν αποδεκτό ούτε το παραμικρό κομμάτι του «κόσμου» μας. Δεν καταλάβανε ποτέ τους πώς είναι δυνατό να περιφράσσει κάποιος τη γή και να την κάνει «ιδιοκτησία του» (ή γιατί δεν έκανε το ίδιο με τον αέρα), πώς είναι δυνατό να θελήσει κάποιος να «δαμάσει» και να εκμεταλλευθεί την Φύση, πώς είναι δυνατό να σκοτώνεις αβέρτα κάτω από το λάβαρο ενός φιλόδοξα «αγαπησιάρη» θεού. Όπως και δεν καταλάβανε ποτέ τους ότι ο πολεμιστής απέναντί τους δεν είχε αυτή τη φορά μήτε μπέσα, μήτε ηθική, μήτε ενδοιασμούς να παίξει το παιγνίδι βρώμικα. Το μακελειό του Wooden Knee ήρθε να βγάλει από τη μέση τα υπολείμματα και μόνο μίας πριν από μόλις δύο αιώνες πολυάριθμης κι αδούλωτης φυλής. Οι «κοκκινόπετσοι» τιμωρήθηκαν αυστηρά από τον χριστιανό «Λευκό Άνθρωπο» γιατί έκαναν το έγκλημα ν’ αντιπροσωπεύουν έναν Άλλο Κόσμο και να επιμείνουν μάλιστα σ’ αυτό.

Αυτός ο Άλλος Κόσμος, απλωνότανε σε κάθε σφαίρα της ατομικής και συλλογικής ζωής των Ινδιάνικων λαών και ανάλογα απειλούσε ή καταγελούσε τον γνώριμο καλό «κόσμο» των Πολιτισμένων Λευκών.

Στον πολιτικό χώρο: στις περισσότερες περιπτώσεις η κοινωνία ήταν, όπως θα το’λεγε και ο P. Clastres «αδιαίρετη», δηλαδή δεν εμφανίζονταν μέσα της ίχνη από κάποια εξουσία που στέκει αποσπασμένη από το κοινωνικό σύνολο. Εκτός από τις γνωστές αυτοκρατορίες της Κεντρικής Αμερικής, σε όλες τις υπόλοιπες ινδιάνικες κοινωνίες, ο φερόμενος ως «επικεφαλής» ή «αρχηγός» δεν είχε ουσιαστικά καμμία εξουσία. Ήταν «μόνο ο πληρεξούσιος μίας κοινότητας ίσων, επιφορτισμένος απλά να επισημαίνει το νόμο μίας ομάδας (Φυλής), αρχηγός που παραμερίζεται (σκοτώνεται ή διώχνεται από το λειτούργημα) αμέσως μόλις ξεχνώντας αυτό το νόμο, ζητάει να επωφεληθεί ο ίδιος από το αξίωμα που του έχουν δώσει. Ο αρχηγός είναι τοποθετημένος εκεί, για να δείχνει πως δεν υπάρχει αρχηγός, πως η θέση είναι κενή» (2).

Στον οικονομικό χώρο: η οικονομία των ινδιάνικων λαών -πλην των πρωτότυπα «σοσιαλιστικών» εκείνων που οι κεντροαμερικανικές αυτοκρατορίες διέθεταν- βρίσκεται και παραμένει πεισματικά στο επίπεδο παραγωγής των απολύτως αναγκαίων για την επιβίωση. Δεν υπάρχει συσσώρευση πλούτου, ενώ ο χρόνος που ξοδεύεται στην αναζήτηση των «προς το ζήν» είναι, αντίθετα με το δικό μας κόσμο, εντυπωσιακά περιορισμένος, μάλλον ελάχιστος. «Η κοινωνία αρνείται να προβεί σε συσσώρευση. Η παραγωγή πλεονάσματος αγαθών χωρίς να υπάρχει ανάγκη για τη διατροφή της κοινότητας, είν’ αντίθετη στην αρχή της ισορροπίας της κοινότητας» (3).

Στο φιλοσοφικο-θρησκευτικό τέλος χώρο, οι ινδιάνικες κοινωνίες, όλες τους, είναι έμπρακτα οικολογικές. Στ’ αλήθεια, εκείνο που μου είπε στα 1986 ένας Λακότα «medicine man», με δικά του λόγια βέβαια, ήτανε πέρα για πέρα σωστό. Την Οικολογία, δεν την διαβάζεις στα βιβλία, δεν την διδάσκεσαι σε πανεπιστήμια και σε αστικά σχολεία, δεν τη γνωρίζεις από το προπαγανδιστικό υλικό κάποιων οικολογικών κομμάτων που επιθυμούνε την ψήφο σου. Την Οικολογία, τη στενή σου σύνδεση με τη Φύση και το Θείο, την κατανόηση και τον βαθύ σεβασμό προς το περιβάλλον που μέσα του κινείσαι, δεν τη διδάσκεσαι αλλά τη ζεις καθημερινά. Ως τρόπο ζωής αλλά και ηθική δομή και «θρησκευτική» αντίληψη. Και βάζω αυτό το «θρησκευτική»” μέσα σε εισαγωγικά, για τον απλό λόγο πως ο οικο-σπιριτουαλισμός των «εκτός αυτοκρατοριών» Ινδιάνων, δεν είναι θρησκεία με την έννοια που της δίνουνε οι μονοθεϊστές «δυτικοί»: «πρόκειται για ένα συνολικό όραμα ζωής. Η γνώση καταλαβαίνεται από όλους, χωρίς ειδικούς. Οι Ινδιάνοι λένε «ούτε γιατροί, ούτε παπάδες!». Ο σπιριτουαλισμός τους δεν είναι μία φυγή, όπως συμβαίνει με τις μονοθεϊστικές θρησκείες, αλλά τρόπος άμεσης επιβεβαίωσής τους ως ανθρώπινα όντα, σε μία φιλική σχέση με το περιβάλλον. Αυτός ο σπιριτουαλισμός, αποτελεί απαναπόσπαστο μέρος της ινδιάνικης κουλτούρας δια μέσου της Ιστορίας τους, της γλώσσας τους, του τρόπου ζωής τους» (4).

Όλες οι πιο πάνω ιδιαιτερότητες των ινδιάνικών κοινωνιών, τους καταδίκασαν βέβαια σε αφανισμό από τον «πολιτισμό» του «Λευκού Ανθρώπου», που δεν ανέχεται αιρέσεις, διαφορετικότητες και τροχοπέδες στις προελάσεις του. Ο «Λευκός» χριστιανός καπιταλιστής άρχισε πολύ σύντομα να βλέπει τους Ινδιάνους σαν μία άχρηστη αναπνέουσα μάζα προς εξόντωση. Οι κακοί σκλάβοι πάντα τιμωρούνταν από αυτόν με ΘΑΝΑΤΟ. Η υπογραφή της θανατικής καταδίκης τους Ινδιάνικου λαού έγινε τα χρόνια εκείνα που όλοι οι Ινδιάνοι τους οποίους «οι νέοι αφέντες του νέου κόσμου» κατάφεραν ν’ αλυσοδέσουν, αυτοκτονούσαν μαζικά (!) την αμέσως επόμενη ημέρα μετά την υποδούλωσή τους. Ακατανόητη πράξη υπέρτατης δραπέτευσης από τα κάτεργα ενός αρρωστημένου κόσμου που ακόμα και τη δουλεία θεωρούσε «κομμάτι της τάξης του Θεού». Έτσι, με τη «ντόπια» σκλαβουριά τους να αυτοχειριάζεται, άνοιξε πολύ σύντομα ο γνωστός δρόμος για τους δουλέμπορους της μαύρης αφρικανικής σάρκας. Το «Λευκό» χριστιανικό καπιταλιστικό κτήνος δεν ήταν διατεθειμένο να φρενάρει πουθενά.

Ο συγγραφέας του χρονολογημένου από το 1979 άρθρο από το οποίο δανειστήκαμε τις πιο πάνω (2), (3) και (4) φράσεις, σπεύδει δυστυχώς στο κλείσιμό του να… «επεξηγήσει» και να τονίσει ιδιαίτερα με μία απόλυτα «πολιτική» τοποθέτησή του, πως «δεν θέλει καθόλου να εξιδανικεύσει τον ινδιάνικο τρόπο ζωής. Ούτε να κάνει καμμία έκκληση για επιστροφή στις πηγές» (5). Κι εδώ είναι που ο εδώ υπογράφων θα διαφωνήσει ΕΚ ΘΕΜΕΛΙΩΝ.
Είναι μία ανάλογη αντίφαση με εκείνη γνωστών ακαδημαϊκών υμνητών της αρχαιοελληνικής Πόλης, που ωστόσο σπεύδουνε πάντοτε κατεσπευσμένα να μας διαβεβαιώσουν, πως κάτι παρόμοιο δεν μπορεί να υπάρξει στις σημερινές κοινωνίες και θ’ αποτελούσε ίσως… «αναχρονισμό». Λες και η κίνηση της Ιστορίας είναι γραμμική, λες και οι κοινωνίες αυθυπάρχουν και δεν είναι προϊόντα της ποιότητας των ανθρώπων που τις απαρτίζουν.
Η φυσική κοινωνική διάρθρωση του Ανθρώπου, είναι να ζει συλλογικά μέσα σε ολιγάριθμες ομαδοποιήσεις ατόμων, συχνά πραγματοποιημένες αντι-ιεραρχικά πάνω σε μία ξεκάθαρη συγγένεια, είτε αυτή είναι «αίματος», είτε «ομότροπων ηθών». Εστίες, Φρατρίες, Φυλές, Πόλεις. Έτσι ξεκίνησε την μακραίωνη πορεία της η Ανθρωπότητα και εκεί θα ξανακαταλήξει, όταν πολύ σύντομα θα υποχρεωθεί να «ξαναμείνει μόνη με τον εαυτό της και φιλιώσει μαζί του». Όταν, πολύ - πολύ σύντομα, θα έχει επιτέλους ξεμείνει από αυτοεξαπατήσεις, μπιχλιμπίδια και υποκατάστατα.

Μην αισθάνεστε οίκτο για τους Ινδιάνους. Εξοντώθηκαν πολεμώντας απελπισμένα μεν, αλλά περήφανα όπως είχανε μάθει να ζούνε επί αιώνες. Η γενοκτονία, οι εκτοπισμοί, οι υποχρεωτικές στειρώσεις, οι απαγωγές των παιδιών τους, οι φυλακίσεις, η στέρηση των πολιτικών και αστικών τους δικαιωμάτων, τα λυντσαρίσματα, η ανεργία, ο αλκοολισμός, η εξαθλίωση, τα πυρηνικά απόβλητα, θα ολοκλήρωναν απλώς το «Μεγάλο Έργο» τού επίσης «μεγάλου» «Λευκού Ανθρώπου»…

Μην αισθάνεστε οίκτο για του Ινδιάνους. Ας φυλάξουμε τον οίκτο μας, για εμάς.
Βλ. Ρασσιάς, 1991
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
(1) Μαρία Μιχαήλ – Δέδε, «Με τα Φτερά του Ινδιάνικου Δράκου», εκδόσεις Καστανιώτη, 1977
(2) Περιοδικό «Κείμενα», τεύχος 2, Αθήνα 1979
(3) στο ίδιο
(4) στο ίδιο
(5) στο ίδιο

Crass: ΕΝΑΣ ΤΟΛΜΗΡΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΙΩΤΙΚΟΣ ΕΙΡΗΝΙΣΜΟΣ

Δεν φθάνουν τα ωραία επιχειρήματα.

Πιστεύω ότι οι πράξεις μας δεν μπορούν πια να ωθούνται από κίνητρα που ίσως δέκα χρόνια πριν να είχαν κάποια αξία.

Δεν ζούμε σε μία κοινωνία που κυριαρχεί η λογική. Ίσως και να μην ήταν ποτέ έτσι αλλά και να ήταν πιστεύετε ότι αυτοί που κατέχουν την εξουσία πάνω σ’ αυτήν την κοινωνία, θα ήταν διατεθειμένοι ν’ ακούσουν αυτήν την λογική;

Ζούμε σ’ ένα αστυνομικό κράτος, στο εσωτερικό του οποίου κάθε αυταπάτη για Δημοκρατία έχει πια μπει στην άκρη και έχει αντικατασταθεί από μία ωραιοποιημένη μορφή φασισμού.

Δεν μπορούμε να έχουμε καμμία πιθανότητα αν συνεχίσουμε πάνω σε λογικές και κίνητρα που βυθίζουν τις ρίζες τους στο παρελθόν και σε εποχές ξεπερασμένες. Έφθασε η ώρα για να καταλάβουμε ότι το ειρηνιστικό κίνημα είναι από την φύση του κίνημα ενάντια στην κοινωνία. Είναι παράλογο να περιοριζόμαστε απλά και μόνο στο να ζητάμε αόριστα την «ειρήνη» και ν’ απαιτούμε (λογικά) τις συνθήκες που θα την κάνουν δυνατή απευθυνόμενοι σε ένα κράτος που η μοναδική του πολιτική είναι η βία και η καταπίεση.

Η επιδίωξη μας δεν μπορεί παρά να είναι η πλήρης άρνηση να συμμετάσχουμε σε αστείες «πολιτικές μεταρρυθμίσεις». Το σύστημα θα κάνει πάντα τις «παραχωρήσεις» του στον λαό και αυτό για κανέναν άλλον λόγο παρά μόνον για να διατηρήσει τον έλεγχο επάνω του. Ήρθε όμως η ώρα να δείξουμε την δύναμή μας, δεν φθάνει πια να ζητάμε ελεημοσύνη για να μας παραχωρήσουν κάτι τι. Μιλάμε πια για την πραγματική «πάλη των τάξεων» όχι όμως με το αριστεροειδές νόημα των «εργατών ενάντια στ’ αφεντικά» ούτε με την φεμινιστική θέση των «γυναικών ενάντια στους άνδρες». Όλα αυτά χρησιμεύουν μόνο για να δημιουργούν νέα ρήγματα και διαιρέσεις.

Στην πραγματικότητα το ειρηνιστικό κίνημα δεν είναι ένα πραγματικό «κίνημα», αλλά ένα κάποιο κοινό σημείο αναφοράς για ένα τεράστιο σύνολο ανθρώπων πολύ διαφορετικών μεταξύ τους… Αν όλοι αυτοί οι διαφορετικοί άνθρωποι μπορούσαν να καταλάβουν ότι βρίσκονται στην ίδια κατάσταση, ότι καταπιέζονται εξ ίσου και προσπαθούσαν να βρουν κοινά σημεία στον αγώνα τους αντί για διαφορές, τότε θα μπορούσε πράγματι να δημιουργηθεί ένα αληθινό Κίνημα Ειρήνης. Δεν έφθασε επιτέλους η στιγμή να πάψουμε να υπερτονίζουμε τις διαφορές μας και να καταλάβουμε ότι οι πράξεις μας και οι συμπεριφορές μας θα έχουν πράγματι αξία, μονάχα αν μπορούσαμε να αντιληφθούμε ότι ο αγώνας μας είναι κοινός;

Αν εξαιρέσουμε ελάχιστα άτομα (τους λεγόμενους ψυχωτικούς και τα ρομπότ που ελκύονται από την στρατιωτική ζωή ή από την αστυνομική καριέρα), έχω καταλάβει ότι από όλους αυτούς που έχω γνωρίσει στην ζωή μου κανένας δεν είχε την ελάχιστη πρόθεση να προκαλέσει πόνο ή ενόχληση στους άλλους. Αυτοί που το κάνουν, δρουν έτσι γιατί έχουν διαστρεβλωθεί από την σκληρή και παράλογη καταπίεση της εξουσίας και της κοινωνίας που αυτή μανιπουλάρει και ελέγχει… Πιστεύω σταθερά στον Ειρηνισμό με το πιο πλατύ νόημα αυτής της λέξης. Αρνούμαι τελείως οποιαδήποτε μορφή βίας απέναντι σε όλες τις μορφές ζωής και είμαι πεπεισμένος ότι καμμία αντίθεση δεν θα λυθεί με την βία και την δύναμη, αλλά παράλληλα δεν είμαι σε θέση να κάθομαι με σταυρωμένα χέρια και να κοιτάζω παθητικά το θέαμα των συντρόφων μου που υποφέρουν πιασμένοι στα νύχια της εξουσίας. Έχουμε το δικαίωμα ν’ αμυνθούμε να προστατευθούμε, αυτό είναι βασικό δικαίωμα όλων των ανθρώπων…

Σαν μουσικό γκρουπ οι CRASS το βουλώσαμε για πολύ καιρό μ’ αποτέλεσμα να μας φτύνουν οι κάθε λογής φασίστες, σε ό, τι ωραίο είχαμε κατορθώσει να δημιουργήσουμε. Ωστόσο εγώ εξακολουθώ να πιστεύω σίγουρα ότι η στρατηγική των μεγάλων εκδηλώσεων είναι πια αναποτελεσματική αλλά και ξεπερασμένη. Φυσικά υπάρχει κάποια αξία σε παρόμοιες δραστηριότητες, αλλά εμείς είμαστε οι ίδιοι εκείνοι που τους αποδίδουμε αυτές τις αξίες. Παράλληλα, η προσωπική ανάπτυξη σίγουρα είναι ουσιώδης, κάποτε όμως θα πρέπει επιτέλους να σταματήσουμε να «αναπτύσσουμε την προσωπικότητά μας» και ν’ αρχίσουμε επιτέλους να την χρησιμοποιούμε…

Σε αντίθεση με τους αφυπνισμένους ανθρώπους, το σύστημα δεν έχει κανένα ενδοιασμό να χρησιμοποιεί βία. Αν φθάσει η στιγμή που θα είμαι αναγκασμένος να έρθω στα χέρια, θα το κάνω μόνο γιατί θα έχω αποφασίσει να το κάνω. Αντίθετα η εξουσία υπερχρησιμοποιεί την βία και δεν σκέφτεται καν γιατί το κάνει. Δεν την ενδιαφέρει άλλωστε. Και γιατί θα έπρεπε; Ξέρει καλά ότι είναι αυτή που έχει το μαχαίρι στο μανίκι και όχι οι άνθρωποι που αντιστέκονται.

Μόνο μία γενικευμένη επανάσταση θα μπορέσει να μετατρέψει την γη σε ασφαλές μέρος και αν υπάρξει αυτή θα είναι υπεύθυνη. Βαρέθηκα τις «διαφορετικότητες». Βαρέθηκα να είμαι μόνος ενώ αισθάνομαι την ανάγκη να βρίσκομαι μαζί με άλλους. Έφθασε η στιγμή να σταματήσουμε μια για πάντα να κάνουμε επίκληση στις διαφορετικότητές μας και να ενώσουμε επιτέλους τις δυνάμεις μας. Ή μήπως είναι ήδη πολύ αργά για κάτι τέτοιο; Η τέχνη μας και η δημιουργικότητά μας είναι τα πιο ισχυρά όπλα μας. Πρέπει να χρησιμοποιούμε την φαντασία μας για να καθορίσουμε το μέλλον μας. Ν’ αρχίσουμε να προσεγγίζουμε, να προετοιμάζουμε τον καινούριο κόσμο μας. Δεν μπορούμε να μαντέψουμε καμμία επανάσταση αν δεν υπάρχει μία καθαρή οπτική σχετικά με το τι θέλουμε μετά. Δεν έφθασε ήδη η στιγμή ν’ αναρωτηθούμε για τι πράγμα θέλουμε επιτέλους να πολεμήσουμε; Οπισθοχωρούμε, κρυβόμαστε μέσα στην τρύπα μας, κοιτώντας το φώς που λάμπει μακριά μας. Μήπως δεν έφθασε ήδη ο καιρός να κινηθούμε προς την κατεύθυνση που μας δείχνει το φώς;

ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΖΩΗΣ

Αν το ειρηνιστικό Κίνημα είναι πράγματι με το μέρος της ειρήνης, δεν μπορεί με κανένα τρόπο να ανεχθεί την ύπαρξη της εξουσιαστικής βίας, κυρίως γιατί η «ειρήνη» όπως την εννοούνε οι εξουσιαστές δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία κατάσταση «ηρεμίας» και αποχαύνωσης, μία αίσθηση ασφαλείας που οι μηχανισμοί ελέγχου μπορούν να ελέγχουν άμεσα και απόλυτα.

Το μόνο που εγώ ξέρω στα σίγουρα είναι ότι θα κάνω το κάθε τι για να διατηρήσω μέσα μου όλα εκείνα που πιστεύω ότι αποτελούν τα πιο ανθρώπινα συναισθήματα: την επιλογή και την ελπίδα. Ελπίζω ότι μια μέρα θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μία καινούρια φιλοσοφία ζωής που δεν θα έχει μέσα της απέραντο πόνο και θλίψη, μία φιλοσοφία που θα προσφέρει σ’ όλους Αξιοπρέπεια και Ολοκλήρωση.

Κάποια μέρα, το εύχομαι, όλοι θα μπορέσουμε να φθάσουμε αυτόν τον τρόπο ζωής, αυτή την Επιλογή. Με τα σημερινά δεδομένα, η όχι και τόσο ελπιδοφόρα αίσθηση της πραγματικότητας, μού λέει ότι αυτή η δυνατότητα ίσως αποκλείεται, ωστόσο εγώ θα συνεχίζω να την ψάχνω και να ελπίζω. Χωρίς να ξεχνάμε το πραγματικό νόημα της ζωής, ας μπορέσουμε επιτέλους να αρχίσουμε να κοιτάζουμε το νόημα του αγώνα μας από μία εντελώς διαφορετική οπτική γωνία.

Ένα μέλος των CRASS, με αγάπη, ειρήνη και ελπίδα.

(Δημοσιεύθηκε στο, πανηγυρικό για τα 10 χρόνια έκδοσης του περιοδικού, 24ο τεύχος της «Ανοιχτής Πόλης», Νοέμβριος 1990)

Πηγή: http://www.rassias.gr/ANPOLI16.html

Φρειδερίκος Νίτσε (1844 - 1900)

Γεννήθηκε κοντά στη Βόννη το 1844 και πέθανε στα 1900. Από τους τελευταίους υπαρξιστές φιλοσόφους, σπούδασε κλασική φιλολογία στη Βόννη και τη Λειψία. Ο Nietzsche, καθώς καταγόταν από βαθιά θρησκευόμενη οικογένεια, προοριζόταν για την επιστήμη της Θεολογίας. Κάτι άλλαξε όμως μέσα του στα μετεφηβικά του χρόνια και μεγαλούργησε στο χώρο της Φιλοσοφίας. Μόλις στα 25 του χρόνια τον βλέπουμε καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας, στην Ελβετία. Από τότε θα αρχίσει το πολύμορφο συγγραφικό του έργο. Μίλησε για τους πάντες και τα πάντα. Υπήρξε δριμύτατος επικριτής των κατεστημένων σκέψεων και τάξεων και ιδιαίτερα του Χριστιανισμού. Πληθώρα συγγραμάτων του γράφονται με οξύ και επιθετικό τρόπο, χρησιμοποιώντας ευρέως αφορισμούς.

Με ανήθικο τρόπο ο Αδόλφος Χίτλερ πάτησε πάνω στα νιτσεϊκά έργα για να οικοδομήσει την ανερμάτιστη θεωρία του εθνικοσοσιαλισμού ή ναζισμού. Το πρότυπο της Αρείας φυλής βασίστηκε πάνω στον Υπεράνθρωπο (Ζαρατούστρα), το σημαντικότερο ίσως έργο του Nietzsche. Ο Nietzsche όμως, καθώς φαίνεται και μέσα από τα έργα του, υπήρξε δριμύτατος επικριτής τόσο των εθνικιστικών, όσο και κάθε αντισημιτικών τάσεων. Ο Ζαρατούστρας είναι η υπέρβαση του ανθρώπου προς το ανθρωπινότερο και όχι προς το απανθρωπότερο. Εξάλλου και ο ίδιος ο Nietzsche προέβλεψε ότι τα έργα του θα παρερμηνευτούν και ότι δύσκολα θα υπάρξει κάποιος που θα τα κατανοήσει σε βάθος. Ο ίδιος θα πει: «Αυτό που κάνουμε δεν το καταλαβαίνουν ποτέ, μα μονάχα το επαινούν ή το κατηγορούν».

Το νιτσεϊκό έργο ήταν μια κραυγή μέσα στη βαθιά νύχτα των ανθρώπων. Ο ίδιος παρατηρούσε πως για να σε ακούσει κάποιος πρέπει να του σπάσεις τα αυτιά. Γι αυτό άλλωστε και πολλές φορές βρίσκουμε στα έργα του έκδηλη την περιφρόνηση για πρόσωπα και πράγματα. Δεν ήταν κακία ή μικρότητα, αλλά μια φωνή που ήθελε σφοδρά να ακουστεί στα αυτιά και τις συνειδήσεις όλων.

Όταν πέθανε στα 1900 όμως, μόνος και τρελός, είχε την πεποίθηση ότι δεν πρόφτασε να ολοκληρώσει το φιλοσοφικό του έργο. Αυτά που είπε στους ανθρώπους, τα παρομοίαζε με πρωτόγνωρα λόγια του ανέμου, με πρωτόγνωρα και γνήσια τραγούδια κάποιου βραχνού χωριάτη. Ήταν ριζωμένη βαθιά στη συνείδηση του η αδυναμία κατανόησης των «ασμάτων» του από τους άλλους: «Αυτά που θα ακούσετε, θα είναι τουλάχιστον καινούρια. Κι αν δεν το καταλαβαίνετε, αν δεν καταλαβαίνετε τον τραγουδιστή, τόσο το χειρότερο! Μη δεν είναι αυτός ο κλήρος του; Μη δεν είναι αυτό που ονομάσανε 'Κατάρα του Τροβαδούρου';»

Δεν πρόφτασε να χτίσει εκείνη τη γέφυρα που πάντα επιθυμούσε, από τον άνθρωπο στον Υπεράνθρωπο. Οι προσδοκίες του όμως από το ανθρώπινο είδος δε σταμάτησαν ποτέ να είναι μεγάλες. Όταν ρωτήθηκε για το τι είναι αυτό που αγαπάει στους άλλους, απάντησε: «Τις ελπίδες μου».

Πηγή: Ιστοσελίδα Φιλοσοφία.gr http://www.filosofia.gr/

Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2008

Πιερ Κλαστρ (Pierre Clastres, 1934 - 1977)

Πιερ Κλαστρ (Pierre Clastres, 1934 - 1977). Γάλλος αντιεξουσιαστής εθνολόγος και φιλόσοφος. Ασχολήθηκε με τις «πρωτόγονες» κοινωνίες της Λατινικής Αμερικής και ιδιαίτερα με τους Guayaki (Ache) της Παραγουάης και με τους ευρύτερα γνωστούς Yanomami της Βενεζουέλας.

Υπήρξε συνεργάτης του «Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας» (CNRS, «Centre national de la recherche scientifique») στην Γαλλία, που προώθησε συστηματικά την ανθρωπολογική έρευνα, ιδιαίτερα μετά την διεθνή απήχηση και ακτινοβολία που είχε το έργο του Claude Levi – Strauss, καθώς και μέλος του ανθρωπολογικού τμήματος του «College de France», του οποίου ιδρυτής και διευθυντής για πολλά χρόνια υπήρξε επίσης ο Levi – Strauss.

Ως μαθητής του τελευταίου, ο Κλαστρ δεν έμεινε ανεπηρέαστος από το έργο του μεγάλου εισηγητή του Δομισμού, όπως συνέβη άλλωστε και με πολλούς άλλους Γάλλους ερευνητές εκείνης της περιόδου, ωστόσο διαφοροποιήθηκε αρκετά ώστε να μπορέσει να διαφοροποιηθεί αρκετά από την ερμηνευτική ακαμψία και την απολιτική οπτική του Δομισμού, χαρακτηρίζοντάς τον μάλιστα «θεολογία χωρίς Θεό και κοινωνιολογία χωρίς κοινωνία» και εισάγοντας την «μετά Levi – Strauss εποχή» στην γαλλική ανθρωπολογία, ανοίγοντας δρόμο για αυτό που θα αποτελέσει την λεγόμενη «Πολιτική Ανθρωπολογία».

Ο Κλαστρ απέρριπτε ωστόσο και την οικονομιστική ΚΑΙ ιδεολογικοποιημένη προσέγγιση των λεγόμενων «πρωτόγονων» κοινωνιών από τους μαρξιστές εθνολόγους, συνυπογράφοντας με τους M. Sahlins (Η.Π.Α.) και J. Lizot (Γαλλία) ότι η ουσιαστική λειτουργία των «πρωτόγονων κοινωνιών» έγκειται στην αντι–παραγωγή (οι υποτιμούμενες ως «πρωτόγονες» οικονομίες, είναι οικονομίες όχι φτωχές, αλλ’ αντιθέτως πολύ πλούσιες σε αγαθά και σε ελεύθερο χρόνο - κάτι που λείπει από τις υποτιθέμενες «προηγμένες» καπιταλιστικές κοινωνίες και οικονομίες).

Δημοσίευσε διάφορα κείμενά του σε γαλλικά έντυπα και το 1972 την ολοκληρωμένη εθνογραφική του εργασία επάνω στην ινδιάνικη φυλή Ache (Αχέ) της Παραγουάης με τίτλο «Χρονικό των Guayaki» («Chronique des Indiens Guayaki»). Ακολούθησε το 1974 μία συλλογή παλαιότερων αλλά και πιο πρόσφατων κείμενων του επάνω στην Πολιτική Ανθρωπολογία με τίτλο «Κοινωνίες ενάντια στο Κράτος» («La Société contre l’État. Recherches d’anthropologie politique»), η οποία είχε ιδιαίτερη απήχηση και τον κατέστησε γνωστό διεθνώς. Στο «Κοινωνίες ενάντια στο Κράτος» ο Κλαστρ τόνιζε ότι εκείνες οι κοινωνίες που το δυτικό μάτι υποτιμά ως «πρωτόγονες» έχουν πολιτική δίχως να είναι υποχρεωμένες να έχουν κράτος.

Μαζί με τον Claude Lefort δημοσίευσε επίσης την μελέτη «La Boétie et la question du politique» επάνω στον Etienne de la Boetie, που σύμφωνα με τον Clastres υπήρξε ο πρώτος ανθρωπολόγος στον κόσμο, ενώ το 1978 (έναν χρόνο μετά τον θάνατό του) κυκλοφόρησε μία κριτική του προς την μαρξιστική Εθνολογία («Les marxistes et leur anthropologie»).

Σχεδόν σε όλα τα πολιτικά του κείμενα ο Κλαστρ ασχολείται με την έννοια της εξουσίας. Σκοτώθηκε σε ηλικία 43 ετών το έτος 1977, σε αεροπορικό δυστύχημα.

Πηγή: Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια "Γνώσις" http://www.gnwsis.gr

Βλάσης Γ. Ρασσιάς: «ΜΙΑ ΚΟΣΜΟΑΝΤΙΛΗΨΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ...»

(Πρωτοδημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Αυγή», στις 18 Μαρτίου 2007)

Η μοίρα θέλησε να γεννηθώ «πολίτης» (στην ουσία «υπήκοος», υπακούων) ενός κράτους που μοιάζει να κατανόησε μέσες – άκρες τι περίπου είναι η Δημοκρατία μόλις πριν από 2 – 3 δεκαετίες, ενός κράτους που ποτέ του δεν γνώρισε Διαφωτισμό και ποτέ του δεν γνώρισε την πραγματική Παιδεία. Η πολιτειακή, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία αυτού του κράτους ακόμα και σήμερα εξακολουθεί να γέρνει σε ένδειξη υποταγής τον αυχένα μπροστά σε χρυσοστόλιστες φιγούρες αλαζονικών θεοκρατών, θρησκόληπτοι υπουργοί και βουλευτές καταθέτουν την υποτιθέμενη «βούλησή» τους σε ιδιόρρυθμους και ανέραστους «πνευματικούς», ενώ ένα τεράστιο ποσοστό του πλούτου της πατρίδας μου εξακολουθεί να κατέχεται παράνομα από τους θεοκράτες, προϊόν καταπατήσεων και απροκάλυπτης συνεργασίας με παλαιούς κατακτητές, δίχως κανείς πολιτικός να τολμά να κάνει νύξη έστω για την (κανονικά αυτονόητη) δήμευσή του.

Μου επεφύλαξε επίσης η μοίρα την δυσάρεστη εμπειρία να αποτελώ ακούσιο μέλος μίας θεοκρατικής κοινωνίας, ξέχειλης από φανατισμό, δεισιδαιμονία και καθυστέρηση, μίας φοβικής, υποκριτικής και εσωστρεφούς κοινωνίας που έχει κουρδιστεί να μισεί κάθε διαφορετικότητα και φυσικά δεν εγείρει την ελάχιστη έστω ένσταση σε εκείνους (και δεν είναι και λίγοι!) που προπαγανδίζουν ανοικτά την επιστροφή στην σκοτεινή εποχή της βυζαντινής σηπεδόνας. Δούλοι της άγνοιας και της θεοφοβίας, οι περισσότεροι Νεοέλληνες, όλων μάλιστα των πολιτικών αποχρώσεων, όχι απλώς ανέχονται αλλά και υποστηρίζουν κι από πάνω εκείνους, των οποίων η επί αιώνες επίσημη πολιτική θέση ήταν (και κρυφίως εξακολουθεί να είναι!) το ότι δήθεν η Δημοκρατία αποτελεί… «civitas diaboli» («πολίτευμα του Διαβόλου»).

Η ίδια μοίρα ωστόσο με προίκισε με την διάθεση για αντίσταση ενάντια σε κάθε μορφή πολιτικής και κοινωνικής ανελευθερίας και ενάντια σε κάθε είδους ολοκληρωτισμό. Η τύχη να συμπέσει η βιολογική ενηλικίωσή μου με τα τελευταία χρόνια της συναρπαστικής και «όλως ενηλικιωτικής» δεκαετίας του 70, μου επέτρεψε να αγωνιστώ από πολύ νωρίς ενάντια στα παραπάνω, αλλά και να μπορέσω αργότερα να αποκτήσω αρκετά ευρεία και ολιστική ματιά, ώστε να εντάξω σε αυτόν τον αγώνα πράγματα που αρχικά έμοιαζαν (αλλά καθόλου μα καθόλου δεν ήσαν!) ξένα μεταξύ τους.

Από το 1990 δηλώνω Έλληνας στην κοσμοαντίληψη και το έθος ή «Έλληνας Εθνικός», αν και κανονικά θα αρκούσε ο όρος «Έλληνας» για να δηλώσει αυτά που είναι να δηλωθούν, εάν δεν είχε ατυχήσει ο όρος να εκπέσει σε υπηκοότητα ενός κράτους που έχει επιλέξει καπηλευτικά να αυταποκαλείται «Ελληνικό». Τιμώ έμπρακτα τα όσα τιμούσαν οι πρόγονοί μου πριν την επικράτηση του Χριστιανισμού, ακολουθώ το αξιακό τους σύστημα και υπηρετώ τις πολιτικές αρετές που εκείνοι ανέδειξαν, με πρώτη όλων την Δικαιοσύνη.

Εν περιλήψει, δέχομαι τον Κόσμο («στολίδι» κατά τους προγόνους μου) ως την μία, αιώνια, άκτιστη και αυτοθεσμιζόμενη πραγματικότητα, που δεν την δημιούργησε κανένα εξωτερικό της αίτιο (πόσο μάλλον… πρόσωπο - Θεός).

Δέχομαι τους Θεούς ως εσωκόσμιες και μη προσωπικές ταξιθετικές οντότητες, δέχομαι την υποχρεωτική πολυμορφία και πλήθυνση, με λίγα λόγια την Δημοκρατία στους Ουρανούς, καθώς και τον Ορθό Λόγο ως βασικό συστατικό της Ουσίας του σύμπαντος.

Δέχομαι την ύπαρξη εκείνου που μπορεί να λεχθεί «Κακό» μόνο «κατά παρακολούθηση» του Αγαθού και ποτέ αυτόνομα, δεν αναγνωρίζω δυϊστικές υποτιθέμενες αντιμαχίες «καλών θεών» και «διαβόλων», δεν αποδέχομαι κανενός είδους δαιμονοποίηση της γνώσης, της ελευθερίας ή του ερωτισμού.

Δέχομαι τον άνθρωπο ως ένα έλλογο και πολιτικό ον, ικανό για το καλύτερο όσο και για το χειρότερο αναλόγως του βαθμού Αρετής που αυτό κατέχει και το οποίο οφείλει να είναι συμφιλιωμένο με κάθε τι το ανθρώπινο και, κυρίως, με την πεποίθηση ότι δεν βαρύνεται από κανένα απολύτως κληρονομημένο «αμάρτημα».

Δέχομαι την θρησκευτική εκδήλωση όχι ως απελπισμένη κίνηση για υποτιθέμενη σωτηρία επίσης υποτιθέμενων ατομικών ψυχών, αλλά ως εκδήλωση που συνέχει την κοινότητα (την «πόλη» στην αρχαιότητα) και αποτελεί την αυτονόητη ευχαριστία των θνητών προς τους αθάνατους για το δώρο της ζωής. Την δέχομαι επίσης όχι ως διαχωρισμένη από τις λοιπές κοινωνικές εκδηλώσεις και, φυσικά, ανεξάρτητη από αυτοδηλωμένους επαγγελματίες «εκπροσώπους» (!) του θεϊκού στοιχείου επί της γης.

Δέχομαι την πολυμορφία όχι μόνο των βιολογικών μορφών, αλλά και των μορφών κουλτούρας, πολιτισμού και, φυσικά, θρησκευτικής έκφρασης και φιλοσοφικής αναζήτησης και θεωρώ πρωταρχικό καθήκον του ψυχικά υγιούς ανθρώπου τον διαρκή πόλεμο ενάντια σε ό,τι απειλεί να καταργήσει αυτή την πολυμορφία.

Τιμώ τέλος ως ιερό (δασυνόμενο, εκ του «γερόν») μόνον ό,τι καταφάσκει και ενισχύει το φαινόμενο της ζωής και κατ’ επέκταση θεωρώ ανίερη κάθε μορφή θανατολαγνείας ή λειψανολατρίας.

Τα πιο πάνω αποτελούν σήμερα κοινή πεποίθηση μερικών δεκάδων χιλιάδων συμπατριωτών μου, που επιτέλους βρήκαν το θάρρος να την δημοσιοποιήσουν (αν και όχι δίχως κόστος), ενώ, από ό,τι τουλάχιστον δείχνουν τα πράγματα, πολλοί περισσότεροι θα βρούνε το ίδιο αυτό θάρρος στο άμεσο μέλλον. Και τότε, πάρα πολλά πράγματα θα αλλάξουν σε αυτόν τον ένδοξο αλλά χιλιορημαγμένο τόπο.

Τον τόπο που κάποτε εφηύρε τον Άνθρωπο και την Δημοκρατία, αλλά σήμερα δυναστεύεται ακόμα, όπως ακριβώς και στο σκοτεινό Βυζάντιο, από τα ακριβώς αντίθετά τους.

Βλάσης Γ. Ρασσιάς

Ερρίκο Μαλατέστα: «Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ»

«Οι αντίπαλοι μας, ιδιοτελείς υπερασπιστές του συστήματος, συνηθίζουν να λένε, προκειμένου να υπερασπίσουν το δικαίωμα στην ατομική ιδιοκτησία, ότι αυτό αποτελεί συνθήκη και εγγύηση της ελευθερίας.

Συμφωνούμε μαζί τους. Μήπως διαρκώς δεν επαναλαμβάνουμε ότι ο φτωχός είναι δούλος; Τότε, γιατί είναι αντίπαλοι μας; Ο λόγος είναι σαφής και συνίσταται στο ότι, στην πραγματικότητα, η ιδιοκτησία την οποία υπερασπίζονται είναι η καπιταλιστική ιδιοκτησία, δηλαδή ιδιοκτησία η οποία επιτρέπει σε ορισμένους να ζουν από την εργασία των άλλων, και η οποία, επομένως, προϋποθέτει μια τάξη απόκληρων, ακτημόνων, αναγκασμένων να πωλούν στους ιδιοκτήτες την εργατική τους δύναμη λιγότερο, από όσο αξίζει.

Ο κύριος λόγος της βάρβαρης εκμετάλλευσης της φύσης, αλλά και των δεινών των εργατών, των ανταγωνισμών και των κοινωνικών αγώνων, είναι το δικαίωμα στην ιδιοκτησία που παρέχει στους ιδιοκτήτες της γης, των πρώτων υλών και όλων των μέσων παραγωγής, την δυνατότητα να εκμεταλλεύονται την εργασία των άλλων και να οργανώνουν την παραγωγή όχι χάριν της ευημερίας του συνόλου, αλλά για να εξασφαλίσουν ένα μέγιστο κέρδος στον εαυτό τους.

Η ιδιοκτησία συνεπώς πρέπει να καταργηθεί. Η αρχή χάριν της οποίας πρέπει να παλέψουμε και ως προς την οποία δεν μπορούμε να συμβιβασθούμε, είτε νικήσουμε είτε ηττηθούμε, είναι ότι όλοι, πρέπει να κατέχουν τα μέσα παραγωγής, προκειμένου να εργάζονται χωρίς να υποτάσσονται στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, μικρή ή μεγάλη. Η κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας, με την κυριολεκτική σημασία της λέξης, θα έρθει, εάν έρθει, από την πίεση των περιστάσεων, από τα απτά πλεονεκτήματα της κομμουνιστικής διεύθυνσης και από το αναπτυσσόμενο πνεύμα αδελφοσύνης. Αλλά εκείνο που πρέπει να καταστραφεί αμέσως, ακόμη και βιαίως εάν χρειασθεί, είναι η καπιταλιστική ιδιοκτησία, το γεγονός δηλαδή ότι λίγοι ελέγχουν τον φυσικό πλούτο και τα εργαλεία παραγωγής και μπορούν να. υποχρεώνουν τους άλλους να εργάζονται γι' αυτούς. Ένας επιβεβλημένος κομμουνισμός θα ήταν η απεχθέστερη τυραννία που. θα μπορούσε να συλλάβει ο ανθρώπινος νους. Ο δε ελεύθερος και εθελούσιος κομμουνισμός δεν είναι παρά καθαρή ειρωνεία, εάν δεν έχει κανείς το δικαίωμα και την δυνατότητα να ζει σε ένα διαφορετικό καθεστώς, κολεκτιβιστικό, μουτουελιστικό ή ατομικιστικό κατά το δοκούν, πάντοτε όμως υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται καμία καταπίεση ή εκμετάλλευση των άλλων.

Ο αγρότης, λοιπόν, είναι ελεύθερος να καλλιεργήσει το χωράφι του μόνος του, εάν το επιθυμεί ο υποδηματοποιός είναι ελεύθερος να συνεχίσει να εργάζεται στο εργαστήριο του και ο σιδηρουργός στο μικρό σιδηρουργείο του. Απομένει να δούμε αν, αδυνατώντας να βρουν βοήθεια ή ανθρώπους για να εκμεταλλευθούν -και δεν θα έβρισκαν κανέναν, διότι ουδείς, έχοντας ένα δικαίωμα επί των μέσων παραγωγής και όντας ελεύθερος να εργασθεί μόνος του ή ως ίσος ανάμεσα σε άλλους στις μεγάλες παραγωγικές οργανώσεις, θα ήθελε να τον εκμεταλλεύεται ένας μικρός εργοδότης- έλεγα λοιπόν, απομένει να δούμε αν αυτοί οι απομονωμένοι εργάτες θα θεωρήσουν βολικότερο να συνδεθούν με άλλους, εντασσόμενοι εκουσίως σε κάποια από τις υφιστάμενες κοινότητες.

Η καταστροφή των τίτλων ιδιοκτησίας δεν θα έβλαπτε τον ανεξάρτητο εργάτη, του οποίου ο πραγματικός τίτλος είναι η ικανότητα του και η εργασία την οποία επιτελεί.

Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η καταστροφή των τίτλων των ιδιοκτητών, οι οποίοι εκμεταλλεύονται την εργασία των άλλων και, προ πάντων, η απαλλοτρίωση τους για να περιέλθουν όντως η γη, τα κτήρια, τα εργοστάσια και όλα τα μέσα παραγωγής σε εκείνους οι οποίοι επιτελούν την εργασία. Είναι αυτονόητο ότι οι πρώην ιδιοκτήτες δεν θα έχουν παρά να συμμετέχουν στην παραγωγή, με όποιον τρόπο μπορούν, για να θεωρούνται ίσοι με όλους τους άλλους εργάτες.

Η ιδιοκτησία [κατά την επαναστατική περίοδο] πρέπει να είναι ατομική ή συλλογική; Και η κολεκτίβα, οποία θα έχει στην διάθεση της τα κοινά αγαθά, θα είναι τοπική ομάδα, η λειτουργική ομάδα, η βασιζόμενη στη πολιτική συγγένεια ομάδα, η οικογενειακή ομάδα - αποτελείται από ολόκληρο τον πληθυσμό ενός έθνος συνολικά και, τελικώς, από όλη την ανθρωπότητα; Ποιες μορφές θα προσλάβουν η παραγωγή και η διανομή; θα είναι ο θρίαμβος του κομμουνισμού (συνεργατική παραγωγή και ελεύθερη κατανάλωση για όλους),του κολεκτιβισμού (συλλογική παραγωγή και διανομή αγαθών βάσει της εργασίας που επιτελεί κάθε άτομο), ατομικισμού (στον καθένα ξεχωριστά η ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και η απόλαυση όλων προϊόντων της εργασίας του), ή άλλων σύνθετων μορφών τις οποίες θα υποδείξουν το ατομικό συμφέρον και' κοινωνικό ένστικτο, φωτισμένα από την εμπειρία;

Πιθανώς, κάθε εφικτή μορφή κατοχής και αξιοποίησης των μέσων παραγωγής και κάθε τρόπος διανομής των προϊόντων, θα δοκιμασθούν ταυτοχρόνως σε μια ή πολλές περιοχές, συνδυαζόμενα και τροποποιούμενα μέχρις όπου η εμπειρία δείξει ποια μορφή ή μορφές είναι η καταλληλότερη ή οι καταλληλότερες. Εν τω μεταξύ... η ανάγκη να μην διακοπεί η παραγωγή και η αδυναμία αναστολής της κατανάλωσης των αναγκαίων προς το ζην, θα καταστήσουν απαραίτητη την λήψη αποφάσεων για την συνέχιση της καθημερινής ζωής παράλληλα με την συνέχιση της απαλλοτρίωσης, θα πρέπει να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, στο μέτρο δε που θα εμποδίζεται η δημιουργία και η εδραίωση νέων προνομίων, θα υπάρχει χρόνος για να βρεθούν οι καλύτερες λύσεις. Ποια είναι κατά την γνώμη μου η καλύτερη λύση την οποία θα έπρεπε κανείς να προσπαθεί να προσεγγίσει;

Χαρακτηρίζω τον εαυτό μου κομμουνιστή, διότι ο κομμουνισμός μου φαίνεται ότι είναι το ιδανικό το οποίο πρέπει να επιδιώκει η ανθρωπότητα, καθώς η αγάπη μεταξύ των ανθρώπων και η αφθονία των αγαθών θα τους απαλλάξουν από τον φόβο της πείνας, καταστρέφοντας έτσι το μείζον εμπόδιο για την αδελφοσύνη τους.

Αλλά, πραγματικά, πολύ σημαντικότερα και από τις πρακτικές μορφές οργάνωσης, οι οποίες πρέπει αναπόφευκτα να εναρμονισθούν με τις συνθήκες και οι οποίες θα βρίσκονται σε μια διαρκή κατάσταση αλλαγής, είναι το πνεύμα από το οποίο θα εμφορούνται οι οργανώσεις αυτές και η μέθοδος που θα χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία τους. To πλέον σημαντικό, πιστεύω, είναι ότι θα πρέπει να κατευθύνονται από το πνεύμα της δικαιοσύνης και την επιθυμία του γενικού καλού, και ότι θα πρέπει να επιτυγχάνουν τους σκοπούς τους πάντοτε ελευθέρως κι εθελουσίως.

Εάν όντως θα υπάρχει ελευθερία και πνεύμα αδελφοσύνης, τότε όλες οι λύσεις θα έχουν τον ίδιο στόχο τη, χειραφέτησης και της διαφώτισης του ανθρώπου και θα καταλήξουν να εναρμονισθούν δια της συγχωνεύσεως. Εάν, αντιθέτως, δεν θα υπάρχει ελευθερία και η επιθυμια για το καλό όλων θα απουσιάζει, η όποια μορφή οργάνωσης δεν μπορεί παρά να έχει ως αποτέλεσμα την αδικία την εκμετάλλευση και τον δεσποτισμό».

Πηγή: http://politikokafeneio-com.anatolikos.net/anarxia/malatesta2110.htm

Surinder Paul Attri: «Μία μύηση στο μίσος...».


«Το χριστιανικό ιερατείο είναι εντελώς ανασφαλές για το ίδιο του το σύστημα πίστης. Αυτό γίνεται εμφανές από την τεχνική του τετελεσμένου, την οποία χρησιμοποιεί στα κηρύγματά του. Δεν θέλει να πάρει κανένα ρίσκο και επαναλαμβάνει συνεχώς, για επιπρόσθετο αποτέλεσμα, τις ακόλουθες προδικαστικού τύπου, αποφάσεις:


α) παραδέξου ότι είσαι αμαρτωλός,

β) ζήτα συγχώρεση των αμαρτιών σου,

γ) αναγνώρισε ότι ο Θεός έστειλε τον Ιησού Χριστό από τον ουρανό, για να σώσει τους αμαρτωλούς,

δ) αποδέξου τον Ιησού Χριστό ως σωτήρα σου…


Η ανασφάλεια του χριστιανικού ιερατείου είναι τόσο μεγάλη, ώστε κάθε τρίτη ή τέταρτη πρόταση που εκστομίζει ένας μέσος, μηχανικά ομιλών χριστιανός ιερωμένος, είναι ΑΚΡΙΒΩΣ Η ΙΔΙΑ με μία από τις παραπάνω προτάσεις. Η επανάληψή τους δεν γνωρίζει όρια, αλλά συνεχίζεται αενάως.


Αυτό που στην πραγματικότητα γίνεται δεν είναι με κανέναν τρόπο κήρυγμα, αλλά ξεκάθαρα μία πλύση εγκεφάλου των πιστών. Τόσο επίμονη είναι μάλιστα αυτή η πλύση εγκεφάλου, που τελικά οι πιστοί δεν ενδιαφέρονται καν να αναλογιστούν την κληρονομιά αιώνων βαρβαρότητας και κτηνωδίας που άφησε η πίστη τους, φρίκες που ακόμη μας ανατριχιάζουν, ώστε να συνειδητοποιήσουν στοιχειωδώς την φρικιαστική αλήθεια, ότι η Θρησκεία τους δεν είναι Θρησκεία, αλλά μία μύηση στο μίσος».

Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2008

Γεωργίου Τελεμίτη: «ΚΑΤΩ ΤΑ ΕΙΔΩΛΑ!»


(Απόσπασμα από μπροσούρα που κυκλοφόρησε από αιγυπτιώτη Έλληνα αναρχικό το 1909 με αφορμή την εκτέλεση του Φρανσέσκο Φερρέρ στην Ισπανία μετά από πιέσεις της Εκκλησίας).

Βροντοφωνούν την μειλιχιότητα και ανεξιθρησκείαν εν τη νεφελώδη ευγλωττία των και κομίζουν ανθρώπινα θύματα εις τον θεόν της αγάπης, ως εις ένα Μολώχ με σιδηρούς βραχίονας… κηρύττουν την αγάπην του πλησίον των και διώκουν μακράν των θυρών των τον ογδοηκονταετή τυφλόν, αφρίζουν εναντίον της φιλαργυρίας και έχουν ερημώση το Περού δια τα χρυσά στολίδια.

Σπάζουν το κεφάλι τους δια να ανακαλύψουν πώς εστάθη δυνατόν εις την φύσιν να δημιουργήση ένα Ισκαριώτη και δεν θα ήτο ανάγκη να αποτανθή τις εις τον έσχατον μεταξύ αυτών όπως προδώση τον Θεόν εις την Αγ. Τριάδα αντί δέκα αργυρίων. Ουαί υμίν Φαρισσαίοι (Schiller).

Ναι, ω Ιησουίται! ω ιερείς ιεροεξετασταί! Ναι σεις είσθε οι αίτιοι του κακού. Σεις είσθε οίτινες παρεμβάλλετε εμπόδια εις την πορείαν της ανθρωπότητος! Σεις καταδικάζετε την επιστήμην. Σεις αρνείσθε την αμοιβαίαν αγάπην και την αλληλεγγύην των εθνών. Σεις ω αιμοβόροι, μετά ζηλόφθονος όμματος παρακολουθείτε κάθε πρόοδον πνεύματος των υιών του Προμηθέως. Η θρησκεία την οποίαν δια πυρός και σιδήρου επεβάλετε εις τους ανθρώπους, ο χαλύβδινος ούτος κρίκος, δι’ ου περιβάλετε τον αυχένα του ελευθέρου κατοίκου της Γης, η θρησκεία αύτη αποτελεί την άρνησιν της ελευθερίας της Σκέψεως. Ουδέποτε η θρησκεία προσήλθεν εις συζήτησιν ειλικρινή μετά της επιστήμης και οσάκις ηθέλησε να αντιστή εις τας αποδείξεις του ανθρωπίνου νοός, εθραύσθη. Η πάλη μεταξύ θρησκείας και επιστήμης είνε η πάλη της πηλίνης χύτρας εναντίον της σιδηράς (Schopenhauer).
Επί δογμάτων στηρίζεσθε και στηριζόμεθα επί αποδείξεων. Κηρύττετε την πίστιν και δεν αναγνωρίζομεν ειμή το λογικόν.

Τας προσευχάς σας κρατήσατέ τας δια υμάς. Ο Φερρέρ τας ηρνήθη ως τας αρνείται και πας ειλικρινής άνθρωπος. Όχι! Δεν είναι θεός εκείνος όστις επιτρέπει την αδικίαν εις τον κόσμον, εκείνος όστις αφήνει να καταδικάζωνται αθώοι, να φονεύωνται δίκαιοι, να ταλαιπωρούνται αδύνατοι! Δεν είναι θεός εκείνος όστις εδημιούργησε την ανισότητα, την κακίαν, την αθλιότητα, τα μίση, όλα τα κακά ένστικτα, την αδικίαν, την τυραννίαν, την δυστυχίαν!
Δεν είνε Θεός, όχι! Δεν είναι δυνατόν να φαντασθή τις ον τοσούτον κακόν. «Εάν υπήρχε θα έπρεπε να τον καταργήσωμεν» (Nietzsche).

Σεις είσθε οίτινες εδημιουργήσατε τον Θεόν ίνα καλύψητε δια του θώρακος τούτου τας ανομίας σας. Σεις ακόμη εφαντάσθητε την γελοίαν δοξασίαν της αθανασίας της ψυχής! Το μεν ίνα εμπνεύσητε τον φόβον εις εκείνους οίτινες αγανακτήσαντες εκ της διαγωγής σας εξηγείροντο εναντίον σας, το δε ίνα παρηγορήσητε τους δυστυχείς εκείνους από τους οποίους αφαιρέσαντες και τον τελευταίον οβολόν, καταδικάσαντες εις την δουλείαν και την πτωχείαν, υπόσχεσθε φαντασιώδεις αμοιβάς εις τον ουρανόν! Σεις είσθε οι κάπηλοι και οι τραπεζίται του ναού, τους οποίους εξεδίωξεν ο Ιησούς. Ο χρυσός, ο χρυσός είναι ο θεός σας.
Αρνούμεθα και την πίστιν εις την μέλλουσαν ζωήν:

Post mortem nihil, ipsaque mors nihil (Σενέκας)

Nil igilur mors est adnos ncque pertinet hilum Quandoquidem natura animi mortalis habetur (Λουκρήτιος)

Ο θάνατος ουδέν προς ημάς, το γαρ διαλυθέν αναισθητεί, το δε αναισθητούν ουδέν προς ημάς (Επίκουρος)

Ακροτάτης κορυφής τύμβος άκραν κατέχει (Σιμωνίδης)

Μετά τους μόχθους μας επί γης ταύτης, ως μόνην ανταμοιβήν θεωρούμεν τον θάνατον. Δεν φερόμεθα υπ’ ουδενός εγωϊστικού σκοπού πράττοντες το καλόν, δεν παραδεχόμεθα το γνωμικόν σας: «ο ελεών πτωχόν δανείζει Θεώ».

Ευεργετούμεν, βοηθούμεν, σώζομεν, εκδικούμεθα τους αθώους ουχί δια να ανταμειφθώμεν εις τους ουρανούς (αφήνομεν τους παραδείσους στους αγγέλους και στα στρουθία), αλλ΄ επειδή αισθανόμεθα τον προορισμόν της ανθρωπότητος, επειδή θέλομεν μίαν ανθρωπότητα μεγάλην, αναπνέουσαν ελευθέρως, απηλλαγμένην θρησκευτικών και κοινωνικών προλήψεων, ζώσαν εν ομονοία, εν αγάπη, εργαζομένην, προοδεύουσαν, ευτυχή, ανεξάρτητον.

Είμεθα η στρατιά της αναρχίας εναντίον της στρατιάς της τυραννίας, της εργασίας εναντίον του χρήματος, της αληθείας εναντίον του ψεύδους.

Αρεταί μας είναι: η αγάπη και η δικαιοσύνη, σκοπός μας η ευτυχία, μέσον μας η αλήθεια και η δύναμις!

Πρωταγωνισταί μας: υπήρξαν και είναι τα μεγαλύτερα πνεύματα των αιώνων: ο Δημόκριτος, ο Επίκουρος, ο Πρωταγόρας, ο Επίχαρμος, ο Διογένης, ο Λουκρήτιος, ο Αβερόης, ο Rabelais, ο Montaigne, ο Boetie, ο Διδερό, ο Βολταίρος, ο Helvetius, ο D’Holbach, ο Chenier, ο Δαντόν, ο Ανάχαρσις Κλόοτζ, ο Εβέρτ, ο Chaumette, ο Μαρά, ο Βύρων, ο Schiller, ο Goathe, ο Henri Heine, ο Proudhon, ο Βακούνιν, ο Κροπότκιν, ο Χέγκελ, ο Μαξ Νορδάου, ο Reclus, ο Grave, ο Τολστόϊ, ο Ίψεν.

Μάρτυρές μας είναι ουχί οι μυθικοί άγιοι, φυγάδες της εργασίας, ερημίται μισάνθρωποι, μισογύναι, εχθροί και αυτής έτι της καθαριότητος, αλλά οι μάρτυρες της Ελευθερίας και την Αληθείας: η Υπατία, ο Giordano Bruno, ο Vanini, ο Dolet, ο La Barre, ο Φερρέρ.

Ήρωές μας, είνε όλοι οι τυραννοκτόνοι και οι ελευθερομανείς: ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων, ο Βρούτος και η Επίχαρις, η Σοφία Περόφσκα και ο Angiollilo.

McCabe: «επαναστάτης έως και την τελευταία του ημέρα»

Τζόζεφ Μάρτιν Μακ Κέημπ (Joseph Martin McCabe, 12 Νοεμβρίου 1867 – 10 Ιανουαρίου 1955). Πολυγραφότατος ελευθερόφρονας, αντι-κληρικαλιστής και άθεος Άγγλος συγγραφέας και μεταφραστής με θαυμαστά μεγάλο και πλούσιο έργο (250 περίπου τίτλων βιβλίων και μπροσουρών).

Γεννήθηκε το 1867 στο Macclesfield του Cheshire. Σε ηλικία 19 ετών έγινε φραντσισκανός μοναχός και το 1890 κληρικός με το όνομα «Πατήρ Άντονι», αλλά μετά από κάποια χρόνια (στις 19 Φεβρουαρίου 1896) δραπέτευσε οριστικά όχι μόνο από την ζωή του κληρικού αλλά και από αυτόν τον ίδιο τον Χριστιανισμό, αηδιασμένος όχι μόνον από τους «συναδέλφους» του, αλλά και από τα εχθρικά προς την ζωή και άκαμπτα δόγματα της συγκεκριμένης Θρησκείας.

Εγκαινίασε το συγγραφικό έργο του το 1897 με την μπροσούρα «Από την Ρώμη στον Ορθολογισμό» («From Rome to Rationalism»), την οποία σε λίγο επαύξησε σε κανονικό βιβλίο, το «Δώδεκα χρόνια σε μοναστήρι» («Twelve Years in a Monastery») που πούλησε 100.000 αντίτυπα. Η συνέχεια του έργου του ήταν καταιγιστική, με επέκταση του ενδιαφέροντός του στην Πολιτική, την Επιστήμη, την Ιστορία και τον Πολιτισμό. Τα πρώτα βιβλία του ήσαν στενά αντι-κληρικαλιστικά και περιορισμένα στον Αγνωστικισμό, αλλά στην συνέχεια η γραφή του έγινε καθαρά αθεϊστική (υπήρξε μάλιστα ιδρυτικό μέλος της βρετανικής ένωσης «Rationalist Press Association» το 1899), ενώ η συγγραφική του δράση ενάντια στα ψέμματα, τον σκοταδισμό, την θεοκρατική απληστία και την δεισιδαιμονία, συμπληρωνόταν με μία ατελείωτη σειρά διαλέξεων (ο ίδιος τις είχε μετρήσει σε σχεδόν 4.000) στην Ευρώπη, τις Η.Π.Α. και την Αυστραλία.

Κατά την περίοδο 1898 – 1899 υπήρξε γραμματέας της αντι-κληρικαλιστικής «Leicester Secular Society» και οργάνωσε ή βοήθησε διάφορες αντιθεοκρατικές κινήσεις, ενώ με την πάροδο των χρόνων και την αύξηση της ηλικίας του η στάση του κατά του Χριστιανισμού σκλήραινε όλο και περισσότερο. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρξε μάλιστα ιδιαίτερα καυστικός προς τους χριστιανούς θεοκράτες για την αμέριστη υποστήριξη που παρείχαν στον Ναζισμό μέσα από έργα του όπως «How the Cross courted the Swastika for 8 years», «Hitler dupes the Vatican», «A History of the Second World War», κ.ά.

Το 1947 και το 1951 αντίστοιχα, με τα «Lies and fallacies of the Encyclopaedia Britannica» και «The Columbia Encyclopedia’s crimes against the truth», ο Μακ Κέημπ κατήγγειλε δημοσίως την «Βρετανική Εγκυκλοπαίδεια» («Encyclopaedia Britannica») και την «Εγκυκλοπαίδεια Κολούμπια» («Columbia Encyclopedia»), για εσκεμμένη ψευδολογία και μεροληψία υπέρ της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Ο Μακ Κέημπ, τον οποίο ο G. K. Chesterton συμπεριέλαβε στο βιβλίο του «Αιρετικοί» («Heretics»), συνέγραψε επίσης και μερικές αξιόλογες βιογραφίες (μεταξύ των οποίων και μία του Γκαίτε) και έκανε περί τις 50 μεταφράσεις. Πέθανε στο Λονδίνο σε ηλικία 87 ετών και στην ταφόπλακά του χαιρετίστηκε από τους φίλους του ως «επαναστάτης έως και την τελευταία του ημέρα» («A rebel to his last day»).
..................... Σχετική Βιβλιογραφία ..............................

Cooke Bill, «A rebel to his last breath. Joseph McCabe and Rationalism», εκδόσεις «Prometheus Books», 2001

Πηγή: Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια «Γνώσις» http://www.gnwsis.gr/

Τζένεσις Π. Όρριτζ: ΥΠΕΡΔΕΛΕΙΑ ΣΤΟΝ ΑΣΤΡΟΦΩΤΙΣΤΟ ΒΟΡΒΟΡΟ

Ο κύριος στόχος μας είναι η αλλαγή και η ανάπτυξη. Η υιοθέτηση των πλατιά διαδεδομένων εκφράσεων της κουλτούρας και η επανασύνθεσή τους για την γέννηση εντελώς νέων και διεγερτικών μέσων εμπνευσμένης και προκλητικής σκέψης, για την αφύπνιση και την επέκταση των συναισθημάτων του ατόμου προς τα έξω, σε κάθε δυνατή ένταση και μορφή.

Η πορεία γι΄αυτό, περνάει μέσα από την κουλτούρα, δίνοντας έμφαση σε όλα εκείνα τα στοιχεία που από κοινού συνθέσανε την ανθισμένη ενέργεια του ανθρώπινου νου στην δεκαετία του ’60. Στο κέντρο των πάντων η ΨΥΧΕΔΕΛΕΙΑ, η ιδέα ότι ΟΛΟΙ ΜΑΣ μπορούμε και δικαιούμαστε να διευρύνουμε την συνείδησή μας και το ψυχικό μας δυναμικό. Πως ακόμα και οι εύκολες απαντήσεις κάποτε αποτελούν άριστες λύσεις προβλημάτων. Πως αναπτυσσόμαστε ως άτομα ΜΟΝΟΝ μέσα από την ΓΝΩΣΗ και την επικοινωνία με τα άλλα άτομα.

Είναι λυπηρό ότι επί πολλά χρόνια το περιεχόμενο της Ψυχεδέλειας παρεξηγήθηκε και χάθηκε εντελώς, όταν αντιμετωπίστηκε πονηρά σαν συνώνυμο τάχα μίας γενικευμένης μέσω των Μαζικών Μέσων γελοιογραφίας του κινήματος των Χίππις. Πρόκειται όμως για ένα εντελώς αυτόνομο πράγμα.

Σήμερα είναι συνεπώς καιρός για έναν ριζικό επαναπροσδιορισμό των πάντων μέσα στην καθημερινή ζωή, επαναπροσδιορισμό του περιβάλλοντος και της κοινωνίας στα οποία καθημερινά εκτιθέμεθα. Σκοπεύουμε ν’ αποτελέσουμε έναν ολόκληρο στρατό προφητών μίας νέας άνθισης της συλλογικότητας, τους φωτός, των χρωμάτων, του ήχου και της δράσης. Σε απάντηση στον κυνικό μηδενισμό των πανκς, στην χλιαρή έκφραση των «ινταστριαλιστών», εμείς ήδη αντιπροτείνουμε την ΥΠΕΡΔΕΛΕΙΑ.

Η ΥΠΕΡΔΕΛΕΙΑ δεν είναι ένα αντίγραφο του κινήματος της δεκαετίας του ’60, αλλά ένα κίνημα του σήμερα, γεννημένο πλήξη και απογοήτευση για τον άνευ όρων αποδεκτισμό και μηδενισμό των νέων ανθρώπων. Από την σκληρή καταστροφή της Ελπίδας από μία άθλια κοινωνική πραγματικότητα, αλλά και από την άχρωμη και χαλαρή φύση των λαϊκών και ψευτο-ριζοσπαστικών μορφών έκφρασης. Από την υποτίμηση και το χτύπημα κάθε μορφής δράσης που εμπεριέχει σπέρματα κατανόησης, πειραματισμού και αυτοέκφρασης, από όλα τα Μαζικά Μέσα της υποτιθέμενης πληροφόρησης.

Η ΥΠΕΡΔΕΛΕΙΑ δεν είναι ένα ανόητο επιφανειακό κίνημα, αλλ’ αντίθετα αγκαλιάζει ισόποσα τον Ρεαλισμό, τον Κυνισμό και την Λύσσα, όντας ωστόσο προορισμένη να επαναφέρει τον ενθουσιασμό, τα χρώματα, το φως και την χαρά ως μεθόδους δραπέτευσης από την γωνία στην οποία μας έχουν ήδη στριμώξει. Όλα τα κινήματα αποτελούν γνήσια έκφραση των καιρών τους αλλά και της Ιστορίας αυτών των συγκεκριμένων καιρών. Οφείλουμε για μία ακόμα φορά ν’ ανασκαλίσουμε την πολιτική μας κληρονομιά και να βρούμε μέσα της εκείνο το κάτι που στέκεται «ΥΠΕΡ» σε όλα τα χαρακτηριστικά του, πάνω από και πέρα από ο,τιδήποτε άλλο έως σήμερα. Αρκετά μέχρι σήμερα η νεολαία πείστηκε ν’ αποδεχθεί όλα εκείνη την ΚΛΗΡΟΝΟΜΗΜΕΝΗ απελπισία.

Η τεχνολογία του σήμερα μας προσφέρεται, μας δίνει την δυνατότητα να συνθέσουμε επιτέλους, όλο εκείνο που είχε αποπειραθεί στις περασμένες δεκαετίες από τους ψυχεδελιστές και τους πανκς, σε ένα δυνατότερο όμως και πιο ώριμο πολιτιστικό κίνημα νεολαίας, που θα στοχεύει αλλά και θα μπορεί να φτάσει σε ψυχικές διαστάσεις πέραν των συνηθισμένων. Ένα καθημερινό συμβάν που να περιλαμβάνει χορό, φιλμ, βίντεο, λογοτεχνία, μουσική, ποίηση και εκδόσεις. Που μέσα από αυτό να ανατρέπεται άμεσα η τυραννία του Μαύρου. Μαύρο είναι το χρώμα του θανάτου, αν καθημερινά το φοράς επάνω σου, σκοτώνεις τον ίδιο σου τον εαυτό, ελαχιστοποιείς τις ψυχικές σου δυνάμεις και αγκαλιάζεις τον πόνο. Ως ζήτημα επιβίωσης και εσωτερικής μας συγκρότησης οφείλουμε να θυμηθούμε την ΠΟΛΥΧΡΩΜΙΑ, βάφοντας με χίλια χρώματα όλες μας τις μεθόδους αντίληψης ή δημιουργίας πραγμάτων. Πράξτε. Πράξτε. Πράξτε. Η πράξη αποτελεί το πρώτο σκαλοπάτι προς την απελευθέρωση.

Υπάρχουν πάρα πολλοί που αναμφίβολα διατίθενται να κινηθούνε, αλλ’ απλώς βιάζονται ή φιμώνονται από τον φασισμό της μόδας. Πάψτε να ενδιαφέρεστε για τι θα πουν οι άλλοι τριγύρω σας, για το ότι ίσως ακόμα και σας περιγελάσουν. Προτιμήστε επιτέλους να γίνετε Ο ΕΑΥΤΟΣ ΣΑΣ μαζί με και ανάμεσα σε ανθρώπους ενός νέου και σαρωτικού κινήματος, που μέσα του θα υπάρχει χώρος για κάθε άτομο και για κάθε φυλή. Αυτό είναι το ΙΕΡΟ μήνυμα της δεκαετίας του ’60. Αυτή είναι και η κατεύθυνση που εμείς παίρνουμε.

Η ΥΠΕΡΔΕΛΕΙΑ δεν ΠΡΟ-υποθέτει κάτι, ζητά απλώς δράση, κατανόηση και αγώνα. Στόχος ο επηρεασμός και η εξύψωση συγκεκριμένων κομματιών της καθημερινής κουλτούρας και κατά συνέπεια συγκεκριμένων συμπεριφορών. Θ’ αλλάξει τούτη η κοινωνία μόνον αν ΕΠΙΜΕΙΝΟΥΜΕ και αν δεν επιτρέψουμε στην σκέψη μας ν’ αδρανήσει. Ο μοναδικός μας εχθρός είναι ο δίχως όνειρα ύπνος, οι μοναδικοί μας εχθροί είναι οι ναρκωμένοι και οι απροετοίμαστοι.

Τζένεσις Π. Όρριτζ

(δημοσιεύθηκε στο τεύχος νο 21 του περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη», Φεβρουάριος 1990)

Πηγή: http://www.rassias.gr/ANPOLI3.html