Ρόναλντ Λαινγκ: ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΤΟΥΣ «ΚΟΜΠΟΥΣ»

Υπάρχει ελάχιστη σχέση ανάμεσα στην αλήθεια και την κοινωνική «πραγματικότητα». Υπάρχουν γύρω μας ψευδογεγονότα, στα οποία εμείς προσαρμοζόμαστε με την κατάλληλη γι’ αυτό ψευδή συνείδηση, που μας επιτρέπει να θεωρούμε αυτά τα ψευδογεγονότα σαν τάχα αληθινά και πραγματικά, πολλές φορές μάλιστα ακόμα και σαν τάχα ωραία.

Στην ανθρώπινη κοινωνία η αλήθεια βρίσκεται πλέον λιγότερο σε αυτό που όντως είναι τα πράγματα και περισσότερο σε αυτό που δεν είναι. Πρόκειται για μία κοινωνική πραγματικότητα εξαιρετικά απεχθή, από την στιγμή που κάποιος την κοιτάξει κάτω από το φως της εκτοπισμένης αλήθειας. Ακόμα και η ίδια η ομορφιά σχεδόν δεν είναι πια υπαρκτή, εκτός και εάν αποτελεί και αυτή ένα ψέμα.

Τι πρέπει άραγε να πράξουμε εμείς, εμείς που είμαστε νεκροζώντανοι, εμείς που ζούμε στην τακτικά κλονιζόμενη ενδοχώρα μίας γερασμένης κεφαλαιοκρατίας, Μπορούμε άραγε να πράξουμε τίποτε περισσότερο από το να αντικαθρεφτίζουμε απλώς την παρακμή που επικρατεί γύρω μας και μέσα μας, Μπορούμε άραγε να κάνουμε τίποτε περισσότερο από το να τραγουδάμε τα πικρά και λυπητερά άσματα της απογοήτευσης και της ήττας.

Τόσο οι απαιτήσεις του παρόντος, όσο και η αποτυχία του παρελθόντος, είναι μία και η αυτή: απαιτείται η σύνταξη μίας στο έπακρο αυτοσυνειδητής και αυτοκριτικής ανθρώπινης έκθεσης της ανθρωπότητας

Τώρα πια, κανείς και καμμία δεν μπορεί να στοχάζεται, να αισθάνεται ή να πράττει, εάν προηγουμένως δεν θέσει ως αφετηρία την δική του ή την δική της αλλοτρίωση… Είμαστε όλοι μας δολοφόνοι και πόρνες, ανεξάρτητα από την κουλτούρα, την κοινωνία, την τάξη και το έθνος όπου ανήκουμε, ανεξάρτητα από το πόσο «ομαλούς», «ηθικούς» ή «ώριμους» θεωρούμε τους εαυτούς μας.

Η ανθρωπότητα είναι ολότελα αποξενωμένη από τις αυθεντικές της δυνατότητες. Η παραμορφωμένη μας οπτική, μας εμποδίζει να τηρήσουμε κάποια σαφή θέση απέναντι στην υγεία του κοινού νοός ή απέναντι στην παραφροσύνη του αποκαλούμενου τρελλού. Και οπωσδήποτε, εκείνο που απαιτείται είναι κάτι περισσότερο από κάποιο παθιασμένο ξέσπασμα μίας εξαγριωμένης ανθρωπότητας.

Η αλλοτρίωσή μας έχει ισχυρότατες ρίζες. Για κάθε σοβαρή θεώρηση οποιασδήποτε πλευράς του τωρινού διανθρώπινου βίου, βασικότατο κίνητρο αποτελεί η συνείδηση αυτού του γεγονότος. Θεωρημένη από διαφορετικές προοπτικές, ερμηνευμένη μέσα από διαφορετικές μεθόδους, ή εκφρασμένη με διαφορετικά ιδιώματα, αυτή η συνείδηση είναι που συνενώνει στοχαστές τόσο διαφορετικούς, όπως ο Μάρξ, ο Κίρκεγκαρντ, ο Νίτσε, ο Χάϊντεγκερ, ο Τίλλιχ και ο Σαρτρ.

Είμαστε αποβλακωμένες και παραφρονημένες υπάρξεις, ξένοι απέναντι στους αληθινούς εαυτούς μας, ξένοι ο ένας απέναντι στον άλλον και απέναντι στον υλικό και πνευματικό κόσμο, αποξενωμένοι ακόμα και από μία ιδανική πλευρά τρέλλας, την οποία μπορούμε ίσως να αντιληφθούμε αλλά όχι και να υιοθετήσουμε.

Γεννιόμαστε δίχως να το έχουμε επιλέξει, σε έναν κόσμο όπου υποχρεωτικώς μας περιμένει η αλλοτρίωση. Είμαστε όχι μόνον δυνητικά άνθρωποι, αλλά επιπροσθέτως σε κατάσταση πλήρους αλλοτρίωσης, μία κατάσταση η οποία σαφώς δεν αποτελεί την λογική κατάληξη κάποιας φυσικής διαδικασίας. Η αλλοτρίωση σαν παρούσα μοίρα μας, έχει επιτευχθεί αποκλειστικά με την χρήση μίας εξωφρενικής ποσότητας βίας, την οποία επί αιώνες έχουν επιβάλει ανθρώπινα όντα επάνω σε άλλα ανθρώπινα όντα.

(Κείμενο από το βιβλίο toy Ronald David Laing «Η Πολιτική της Εμπειρίας και το Παραδείσιο Πουλί»)