Τζένη Μαστοράκη: ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ «ΜΠΗΤ»

Το κλειδί στο έργο και την στάση των ποιητών Beat υπάρχει σ’ ένα προδρομικό δημιούργημα, ένα κείμενο του W. Burroughs, γραμμένο γύρω στα 1946, που μιλάει για το ναυάγιο του «Τιτανικού». Ο καπετάνιος ντύνεται με γυναικεία ρούχα κι ορμάει να ληστέψει το χρηματοκιβώτιο του πλοίου και σκοτώνει τον ταμία και μια εφιαλτική ορχήστρα παίζει τον εθνικό ύμνο κι ορμάνε στις βάρκες κι η ορχήστρα παίζει τον εθνικό ύμνο κι ένας ανώμαλος με σουγιά έχει πιάσει πόστο σε μια βάρκα και κόβει τα δάχτυλα όσων προσπαθούνε να πιαστούν και ν’ ανέβουν κι η ορχήστρα παίζει τον εθνικό ύμνο και το καράβι βουλιάζει…

Έχουμε εδώ την αλληγορία του ναυάγιου της Αμερικής, που όλοι την εγκαταλείπουν σαν ποντίκια και μοναχός ο Beat δεν συμμετέχει. Βλέπει πως όλα βουλιάζουν, αλλά δεν ζητάει να γλιτώσει. Αυτός μπορεί να κάνει την φυγή του όποια ώρα θέλει –τον τρόπο τον ξέρει. Η πραγματικότητα δεν μπορεί ν’ αλλάξει κι αυτός δεν μπορεί να ζήσει μέσα στην πραγματικότητα. Έτσι, ενώ όλα καταποντίζονται, αυτός βλέπει να πλησιάζει η μεγάλη στιγμή της απόδρασής του από το τρελοκομείο του κόσμου, η καταστροφή παρασέρνει τους τοίχους, τα κάγκελα πέφτουν, άγγελοι βομβαρδίζουν το τρελοκομείο.

«Ω κοκαλιάρικες λεγεώνες βγείτε τρέχοντας

Ω αστερόεν σοκ της ευσπλαχνίας, ο αιώνιος πόλεμος έφτασε

Ω νίκη ξέχνα τα σώρουχά σου

Είμαστε λεύτεροι»

(Εισαγωγή της μεταφράστριας Τζένης Μαστοράκη στην έκδοση «Σύγχρονη Ποίηση / Άλλεν Γκίνσμπεργκ», εκδόσεις «Μπουκουμάνη», Αθήνα, 1974).