Παρασκευή 6 Ιουνίου 2008

Τζων Χολτ: Ο ΦΘΟΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ

«Δεν υπάρχει επιστημονικός τρόπος απόδειξης ότι η ελευθερία είναι κάτι το καλό ή μία αξία που αξίζει τον τρόπο να διατηρηθεί… Η ελευθερία κινδυνεύει σοβαρά στις κοινωνίες μας επειδή ακριβώς πάρα πολλοί άνθρωποι δεν νοιώθουν ελεύθεροι, ούτε ένοιωσαν ποτέ, ούτε και περιμένουν να νοιώσουν και, επομένως, δεν έχουν γνώση του τι είναι η ελευθερία ή δεν έχουν γνώση του γιατί αξίζει τον κόπο να γίνεται τέτοιος θόρυβος στο όνομά της. Για πολλούς Αμερικανούς λ.χ., η ελευθερία ελάχιστα απέχει από το σύνθημα που δικαιολογεί την αντιπάθεια, το μίσος, ακόμα και την δολοφονία του όποιου ξένου που είναι τάχα λιγότερο ελεύθερος από όσο οι ίδιοι. Όταν, σπάνια μάλλον, συναντήσουν κάποιον που νοιώθει ελεύθερος, ενεργεί ελεύθερα και παίρνει στα σοβαρά την ελευθερία του, είναι πιθανόν ότι θα φοβηθούν ή θα εξοργισθούν και θα αναρωτηθούν εάν είναι τρελλός, ψυχοπαθής. Γιατί, αλίμονο, όταν ο άνθρωπος δεν έχει ή νομίζει ότι δεν έχει αληθινή ελευθερία, δεν σκέπτεται πώς να την κατακτήσει. Σκέπτεται πώς να την στερήσει από εκείνους που την έχουν.

Ο,τιδήποτε κάνει τους ανθρώπους να νοιώθουν λιγότερο ελεύθεροι, ακόμα και όταν δεν τους στερεί ένα ιδιαίτερο δικαίωμα ή μια ιδιαίτερη ελευθερία, ελαττώνει και απειλεί την ελευθερία όλων μας. Τι λογής πράγματα κάνουν άραγε τον άνθρωπο να νοιώθει μη ελεύθερος; Το ότι «άγεται και φέρεται». Το ότι είναι υποχρεωμένος να υποταχθεί στην θέληση ανθρώπων που δεν μπορεί να πλησιάσει, να δει ή να μιλήσει μαζί τους και που αισθάνεται πως δεν έχει κανέναν έλεγχο επάνω τους. Ένα άλλο είναι ότι αγνοεί τι συμβαίνει, ότι αισθάνεται πως δεν του λένε την αλήθεια και δεν μπορεί να την βρει ο ίδιος. Ένα άλλο ακόμα είναι το ότι δεν έχει να διαλέξει τίποτε που να αφορά την ζωή του. Ότι άλλοι παίρνουν, πίσω από τις πλάτες του, τις αποφάσεις που καθορίζουν αν θα ενεργήσει με τον α ή β τρόπο. Στην κοινωνία αυτή, ο μεγάλος κίνδυνος για την ελευθερία ενεδρεύει στο γεγονός ότι οι αντικειμενικές προϋποθέσεις που κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται έτσι, διαρκώς αυξάνουν και ασφαλώς θα εξακολουθήσουν να αυξάνουν».

Πηγή: John Caldwell Holt, «Τhe Underachieving School», Νέα Υόρκη, 1970

Δεν υπάρχουν σχόλια: